ភ្នំពេញៈ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលព្រមានប្រើប្រាស់វិធានការច្បាប់ ចំពោះអ្នកក្លែងឯកសារ និងប្រើប្រាស់ពលរដ្ឋ ដើម្បីស្នើសុំកាត់ឆ្វៀលដីរដ្ឋធ្វើជាកម្មសិទ្ធិ បន្ទាប់ពីរកឃើញអ្នករៀបចំពលរដ្ឋក្រីក្រខ្យល់ យកទៅស្នើសុំដីនៅតំបន់ឧទ្យានជាតិមួយ។
ការព្រមាននេះធ្វើឡើង ក្នុងពិធីអបអរសាទរខួបអនុស្សាវរីយ៍ ៣០ឆ្នាំ ថ្ងៃបង្កើតកងពលតូចលេខ៧០ នៃកងទ័ពជើងគោកនាថ្ងៃអង្គារ ទី១៥ ខែតុលានេះ។
លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីហ៊ុន ម៉ាណែតមានប្រសាសន៍ថាលោកបានសម្រេចលុបចោលនូវការស្នើសុំកាត់ឆ្វៀលដីមួយចំនួន ដោយសារតែមានអ្នកខ្លះអះអាងថា ជាតំណាងពលរដ្ឋក្រីក្ររាប់រយគ្រួសារ។ ប៉ុន្តែជាក់ស្តែង រកមិនឃើញ ពលរដ្ឋក្រីក្រទាំងនោះទេ។
លោកថ្លែងថា៖«ម្សិលមិញ ខ្ញុំស៊ីញ៉េលុបចោលការស្នើសុំកាត់ឆ្វៀលដីចំនួន២។ តិចៗសុំកាត់ឆ្វៀលដី។ [អះអាងថា] ខ្ញុំតំណាងឱ្យប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រអត់ដី ៣០០គ្រួសារ សុំកាត់១ពាន់ ២ពាន់ហិកតា យកទៅឱ្យពលរដ្ឋ។ ខ្ញុំទម្លាក់ឱ្យឯកឧត្តមសាយ សំអាល់ ឆែកមើល។ មកវិញ អត់សោះ។ អត់ដឹងពលរដ្ឋហ្នឹងនៅណា ហើយអាដីដែលអត់ហ្នឹង ទៅយកណាមិនយក យកសុទ្ធតែដីឧទ្យានជាតិ។ អត់ឱ្យ។ ហើយសុំអ្នកដែលចង់ក្លែងលែងវិធីហ្នឹង នឹងប្រឈមផ្លូវច្បាប់ព្រោះអាហ្នឹងចូលការបោកបញ្ឆោត»។
លោកបន្តថា ចាប់តាំងពីឡើងកាន់តួនាទីជានាយករដ្ឋមន្រ្តីមក មានតិចណាស់ ដែលលោកបានអនុញ្ញាតឱ្យមានការឆ្វៀលដីតាមការស្នើសុំ ដោយសារតែរដ្ឋាភិបាលកំពុងតែរៀបចំនីតិវិធីវាស់វែង និងចុះបញ្ជីដីឱ្យបានច្បាស់លាស់។
លោកថ្លែងដូច្នេះថា៖ «ចំពោះប្រជាជនដែលអត់មានដី ពិតប្រាកដយើងរៀបចំយន្តការ។ អញ្ជឹងធ្វើអានេះមួយតង់មើល។ ចុះបញ្ជីឱ្យបានច្បាស់ ដីរដ្ឋ ដីឯកជនដីកន្លែងណា។ ថ្ងៃក្រោយពេលដែលសុំ យើងមានវាស់វែងកំណត់ច្បាស់លាស់។ ចៀសវាងកណ្តេលធំបន្លំដេក»។
លោកមានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលបានអនុវត្តគោលនយោបាយដីសម្បទានសង្គមកិច្ចជាប្រចាំ ដើម្បីផ្តល់ដីជូនដល់ អតីតយុទ្ធជន និងប្រជាពលរដ្ឋដែលអត់មានដីពិតប្រាកដរាប់ម៉ឺនគ្រួសារ ហើយថែមទាំងបានធ្វើផ្ទះឱ្យទៀតផង។
លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីបានឱ្យដឹងថា យន្តការ ដែលមានស្រាប់ រដ្ឋាភិបាលនឹងបង្កើតទៅជាគណៈកម្មាធិការជាតិដែលនឹងចាប់ផ្តើមអនុវត្តពីខែកមរាខាងមុខនេះតទៅ។ ប៉ុន្តែ នាពេលបច្ចុប្បនេះ រដ្ឋាភិបាលកំពុងតែចុះសិក្សាទីតាំង និងរៀបចំនីតិវិធី ដើម្បីបានផ្តល់ឱ្យប្រជាជន ដែលខ្វះដីពិតប្រាកដ ហើយជួយនៅក្នុងការកសាងភូមិឃុំនៅទីនោះឱ្យពួកគាត់ផងដែរ។
ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលលើកឡើងថា៖«កន្លងទៅយើងមើលករណីមួយចំនួនខ្លះ គឺប្រជាពលរដ្ឋត្រូវបានមេខ្យល់បានផ្តល់ទៅឱ្យ ពេលខ្លះបានដោះដូរជាមួយថវិកា។ អញ្ជឹងសូម កុំទៅទន្រ្ទានដីរដ្ឋ»។
លោក ជា ហ៊ាន ប្រធានអង្គការប្រឆាំងអំពើពុករលួយទប់ស្កាត់ការបំផ្លាញធនធានធម្មជាតិ និងការពារសិទ្ធិមនុស្សបានសង្កេតឃើញថា កន្លងមក មានករណីប្រើប្រាស់ពលរដ្ឋជាខែល ឬក្លែងឯកសារជាច្រើន ដើម្បីទទួលបានដីរដ្ឋនៅក្នុងខេត្តជាច្រើន ជាពិសេសគឺដីអភិរក្ស ឬដីស្ថិតក្នុងតំបន់ឧទ្យានជាតិជាដើម។ ប៉ុន្តែអ្នកដែលប្រព្រឹត្តទាំងនោះ ភាគច្រើន មិនត្រូវបានទទួលទោសតាមផ្លូវច្បាប់នោះទេ។
លោកបានបន្ថែមថា នៅពេលដែលឈ្មួញត្រូវការដីនៅកន្លែងណាមួយ ពួកគេបានរៀបចំពលរដ្ឋឱ្យចូលកាន់កាប់ដីនោះ ហើយអាជ្ញាធរ បានចេញលិខិតបញ្ជាក់ការប្រើប្រាស់ កាន់កាប់ដីធ្លីនោះ។ ក្រោយមក ពួកគេបានដាក់សំណើទៅក្រសួងពាក់ព័ន្ធ ដើម្បីស្នើសុំកាត់ឆ្វៀលដី។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «អញ្ជឹងប្រជាពលរដ្ឋហ្នឹង គ្រាន់តែជាឧបកិច្ច សម្រាប់រៀបចំដីលក់ឱ្យឈ្មួញតែប៉ុណ្ណោះទេ។ ដល់ពេលកាត់ចេញជាប្លង់រឹងហើយ បានគេផ្ទេរសិទ្ធិមកឱ្យអ្នកទិញ... តែអត់មានពលរដ្ឋក្រីក្រពិតប្រាកដទេ។ បើអត់មានពលរដ្ឋទេ ខាងថ្នាក់ដឹកនាំក៏មិនសម្រេចឱ្យដែរ។ នេះជាករណីក្លែងឯកសារជាសាធារណៈ ដើម្បីទន្រ្ទានយកដីព្រៃរដ្ឋ»។
រដ្ឋមន្រ្តី ក្រសួងបរិស្ថាន លោកអ៊ាង សុផល្លែតកាលពីខែមេសាកន្លងមក បានណែនាំឱ្យអង្គភាពក្រោមចំណុះក្រសួង បញ្ឈប់ការបញ្ជាក់ទទួលស្គាល់ ឬការប្រគល់ផែនទី ឬប្លង់ដីព្រៃតំបន់សហគមន៍ ឬដីត្រូវកាត់ឆ្វៀល។
លោករដ្ឋមន្រ្តីបានលើកឡើងថា កន្លងមកលោកបានពិនិត្យឃើញមានការបញ្ជាក់ទទួលស្គាល់ប្លង់ដី ឬផែនទី និងមានការប្រគល់ប្លង់ដី ឬ ផែនទីឱ្យទៅស្ថាប័ន អង្គការ ឬអតិថិជន ដោយគ្មានសណ្តាប់ធ្នាប់ និងគ្មានការសុំអនុញ្ញាតពីប្រធានស្ថាប័ន។ ការបញ្ជាក់ទទួលស្គាល់ ឬ ការប្រគល់ឯកសារទាំងអស់នេះ ដោយគ្មានការសម្រេចពីប្រធានស្ថាប័នបែបនេះ បានធ្វើឱ្យមាន ភាពច្របូកច្របល់ និងការប្រើប្រាស់ខុសទិសដៅ និងឈានទៅបង្កឱ្យមានផលវិបាក ឬផលអវិជ្ជមានដល់ ការគ្រប់គ្រងវិស័យបរិស្ថាន។
លោករដ្ឋមន្រ្តីបញ្ជាក់ថា៖« ដើម្បីរក្សាបាននូវសណ្តាប់ធ្នាប់ការងារ និងការគ្រប់គ្រងវិស័យបរិស្ថានឱ្យមាន ប្រសិទ្ធភាព ជៀសផុតពីការប្រើប្រាស់ឯកសារក្នុងគោលដៅអវិជ្ជមាន ខ្ញុំសូមជម្រាបថា រាល់ការសម្រេចបញ្ជាក់ ទទួលស្គាល់ ឬប្រគល់ផែនទី ឬប្លង់ដីព្រៃ ឬដីត្រូវកាត់ឆ្វៀល ចាំបាច់ត្រូវមានការសម្រេចពីខ្ញុំជាមុន»។
ក្នុងឱកាសនោះផងដែរ លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីក៏បានបញ្ជាឱ្យកងទ័ពជើងគោកត្រៀមលក្ខណៈចូលរួមគាំទ្រដល់កងរាជអាវុធហត្ថ និងកងនគរបាលជាតិ ដើម្បីទប់ស្កាត់នូវរាល់បទល្មើសធនធានធម្មជាតិ និងបទល្មើសនានា៕