ភ្នំពេញៈ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថាន លោក អ៊ាង សុផល្លែត បានលើកឡើងថា សកម្មភាពរបស់មនុស្សកំពុងបណ្តាលឱ្យមានការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ រួមទាំងរលកកម្តៅ ភ្លៀងធ្លាក់ខ្លាំង និងគ្រោះរាំងស្ងួតកាន់តែញឹកញាប់និងធ្ងន់ធ្ងរ។
ការលើកឡើងនេះត្រូវបានធ្វើឡើងក្នុងកិច្ចប្រជុំប្រចាំឆ្នាំស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុកម្ពុជា ឆ្នាំ២០២៤ (the Cambodia Climate Change Forum 2024-CCCF24) ដែលបាននឹងកំពុងធ្វើឡើងក្នុងក្រុងព្រះសីហនុ ចាប់ពីថ្ងៃទី២៤ ដល់ថ្ងៃទី២៥ ខែតុលានេះ។ នេះបើយោងតាមក្រសួងបរិស្ថាន។
កិច្ចប្រជុំនេះត្រូវបានរៀបចំឡើងដោយក្រសួងបរិស្ថានសហការជាមួយអង្គការ Mekong Future Initiative (MFI) ដែលមានការចូលរួមពីមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រាជរដ្ឋាភិបាល មន្ត្រីការទូត មន្ត្រីរាជការ ដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ អ្នកជំនាញអាកាសធាតុ វិស័យឯកជន និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលនានា ភ្ញៀវជាតិ និងអន្តរជាតិព្រមទាំងរដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិជាង៣០០នាក់។
លោក អ៊ាង សុផល្លែត ដែលជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាពផងនោះបានមានប្រសាសន៍បន្តថា៖ «ដូច្នេះ អ្វីដែលយើងត្រូវធ្វើនៅកម្រិតសកល គឺអនុវត្តវិធានការកាត់បន្ថយ និងបន្ស៊ាំ កសាងភាពធន់របស់សហគមន៍ ងាយរងគ្រោះប្រឆាំង នឹងផលប៉ះពាល់នៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និង ការប្តេជ្ញាចិត្តហិរញ្ញវត្ថុអាកាសធាតុចំនួន ១០០ពាន់លានដុល្លារដើម្បីគាំទ្រប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍»។
លោករដ្ឋមន្រ្តីមានប្រសាសន៍ថា ការជួបជុំនេះឆ្លុះបញ្ចាំងពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនិងសាមគ្គីភាពដ៏រឹងមាំរវាងក្រសួង វិស័យសាធារណៈនិងឯកជន និងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ ក្នុងការបង្ហាញពីការប្តេជ្ញាចិត្ត និងការខិតខំប្រឹងប្រែង ពិសេសរបស់កម្ពុជា ក្នុងការដោះស្រាយការប្រែប្រួលអាកាសធាតុដែលជាបញ្ហាសកល។
លោកបញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖ «កម្ពុជាងាយរងគ្រោះខ្លាំងចំពោះការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ដោយការកើនឡើងសីតុណ្ហភាព ត្រូវបានគេរំពឹងថា នឹងកាត់បន្ថយផលិតភាពក្នុងវិស័យកសិកម្ម នេសាទ និងព្រៃឈើ និងកាត់បន្ថយផលិតភាពការងារនៅទូទាំងវិស័យភាគច្រើន»។
ក្នុងឱកាសនោះ កម្ពុជាបានធ្វើការអំពាវនាវដល់ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងក្នុងក្របខ័ណ្ឌជាតិ និងអន្តរជាតិ ឱ្យបន្តចូលរួមធ្វើសកម្មភាពឱ្យកាន់តែច្រើនក្នុងការដោះស្រាយចំពោះការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ខណៈបញ្ហានេះ បាននិងកំពុងគំរាមកំហែងយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរនិងកើនឡើងចំពោះសុខុមាលភាពរបស់មនុស្សនិងភពផែនដីដែលមានសុខភាពល្អ។
វេទិកានេះនឹងរួមចំណែកដល់ការត្រៀមរៀបចំរបស់កម្ពុជាសម្រាប់សន្និសីទកំពូលក្របខណ្ឌសហប្រជាជាតិស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុលើកទី២៩ (CoP29) នៅខែវិច្ឆិកាខាងមុខនេះ។
វេទិកានេះត្រូវបានបើកចាប់ផ្តើមដំណើរការដោយ លោក អ៊ាង សុផល្លែត លោក Jason Kalbfleisch នាយករងបេសកកម្មស្តីទីរបស់ស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិក លោក Derek Yip ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអូស្ត្រាលីប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា និងលោក Dominic Williams ឯកអគ្គរាជទូតអង់គ្លេសប្រចាំកម្ពុជាផងដែរ។
វេទិកានេះត្រូវបានឧបត្ថម្ភចម្បងដោយទីភ្នាក់ងារសហរដ្ឋអាមេរិកសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍អន្តរជាតិ (USAID) និងអ្នកឧបត្ថម្ភបន្ទាប់ពីស្ថានទូតអូស្ត្រាលី។
លោក Jason Kalbfleisch បានថ្លែងក្នុងឱកាសនោះថា ក្នុងរយៈពេល ៣ទសវត្សរ៍កន្លងមកនេះ រដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិកបានវិនិយោគជាង ៣ពាន់លានដុល្លារ ក្នុងការអភិវឌ្ឍនៅប្រទេសកម្ពុជា។ ក្នុងនោះចំនួន ១០០លានដុល្លារ ក្នុងគោលបំណងប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ នៅក្នុងរយៈពេល ៦ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ នេះបើយោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរួមមួយ។
លោកបានបន្ថែមទៀតថា «ក្នុងរយៈពេលពីរថ្ងៃបន្ទាប់ យើងនឹងបង្ហាញគម្រោងចំនួន ៥ របស់ USAID ដែលសង្កត់ធ្ងន់លើដំណោះស្រាយដែលបានបង្កើតឡើងក្នុងមូលដ្ឋាន ការផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានអាកាសធាតុប្រកបដោយភាពច្នៃប្រឌិត ព្រមទាំងតួនាទីដ៏សំខាន់របស់យុវជន និងសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចនៅក្នុងយុទ្ធសាស្រ្តអាកាសធាតុរយៈពេលវែង»។
លោកបន្តថា ជាមួយគ្នានេះ ស្ថានទូតកំពុងជំរុញកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីលើកកម្ពស់ជីវភាពរស់នៅដែលប្រកបដោយនិរន្តរភាព និងកសិកម្មឆ្លាតវៃ នៃអាកាសធាតុដោយជួយកម្ពុជាឱ្យសម្រេចបាននូវគោលដៅអាកាសធាតុរបស់ខ្លួនក្រោមកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស។
វេទិការនេះរួមមានកិច្ចពិភាក្សាចំនួន២៤ ដែលផ្តោតទៅលើថាមពលកកើតឡើងវិញ ហិរញ្ញវត្ថុអាកាសធាតុ ទីផ្សារកាបោន និងគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ ប្រកបដោយចីរភាពក្នុងចំណោមប្រធានបទផ្សេងៗទៀត។
វេទិកានេះក៏មានការពិភាក្សាចំនួន ៥ជាមួយយុវជនដែលជាអ្នកដឹកនាំដើម្បីរួមចំណែកដល់អនាគតដែលប្រកបដោយចីរ ភាពរបស់កម្ពុជាផងដែរ។ នេះបើយោងតាមសេចក្តីប្រកាសដដែលនេះ៕