សត្វត្រយងយក្ស ដែលជិតផុតពូជពីពិភពលោក កំពុងមានវត្តមាននៅកម្ពុជា ។ថតដោយLor Kimsan-WWF
ភ្នំពេញៈ សត្វត្រយងចង្កំកសចំនួន៧៨៤ក្បាល និងត្រយងយក្សជាង២០០ក្បាលត្រូវបានធ្វើជំរឿនរកឃើញ ដែលធ្វើឱ្យកម្ពុជាមានចំនួនសត្វជិតផុតពូជបំផុតនេះច្រើនជាងគេនៅលើពិភពលោក។ នេះបើយោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានពី របាយការណ៍ នៃការអភិរក្សសត្វត្រយងថ្នាក់ជាតិប្រចាំឆ្នាំ២០២៣។
របាយការណ៍ របស់ក្រុមការងារអភិរក្សសត្វត្រយងនៅកម្ពុជា(CIWG) ដែលបានចេញផ្សាយនាថ្ងៃសុក្រ ទី១ ខែវិច្ឆិកានេះ ក៏បង្ហាញឱ្យឃើញថាកម្ពុជាស្ថិតនៅជួរមុខ នៃការអភិរក្សប្រភេទសត្វត្រយងយក្សក្នុងពិភពលោក ដែលកើតចេញពីកិច្ចប្រឹងប្រែងលើការអភិរក្សរវាងរដ្ឋាភិបាល និងអង្គការដៃគូ។
សេចក្តីក្រកាសបានលើកឡើងថា នៅឆ្នាំ២០២៣ ក្រុមការងារសត្វត្រយងនៅកម្ពុជា ដែលមានសមាជិកពីស្ថាប័នរាជរដ្ឋាភិបាល និងអង្គការដៃគូ សម្រេចបាននូវសមិទ្ធផលដ៏គួរឱ្យកត់សម្គាល់ក្នុងកិច្ចការអភិរក្ស។ ក្នុងនោះមានដូចជាការបង្កាត់ពូជសត្វត្រយងចង្កំកស បានជោគជ័យជាលើកដំបូងសំរាប់កម្ពុជា ក៏ដូចជាសម្រាប់សកលលោក និងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងនៅលើទីវាល បានរកឃើញសំបុកសត្វត្រយងយក្សច្រើនជាង៤០សំបុក។
ចំនួនសំបុកសត្វត្រយងយក្ស ដែលបានរកឃើញនេះ បានឆ្លុះបញ្ចាំងពីការកើនឡើង ចំនួនសំបុក ជោគជ័យ កាលពីឆ្នាំមុន។ លើសពីនោះ ការបន្តពូជរបស់សត្វត្រយងចង្កំកស ក៏មានការកើនឡើងគួរឱ្យកត់សម្គាល់ផងដែរ ដោយកូនកើតថ្មីចំនួន១៧៥ក្បាល បានហើរចេញពីសំបុកដោយជោគជ័យ។
សេចក្តីប្រកាសបានសរសេរថា៖«ការធ្វើជំរឿនថ្នាក់ជាតិបានបញ្ជាក់បន្ថែមពីសារៈសំខាន់ នៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ក្រុមការងារអភិរក្សសត្វត្រយងនៅកម្ពុជា ដោយបានកត់ត្រាសត្វត្រយងចង្កំកស ចំនួន ៧៨៤ក្បាល ដែលជាចំនួនច្រើនគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ ព្រោះវាស្មើនឹង៨៧ភាគរយ ទៅ៩៥ភាគរយ នៃចំនួនប្រជាសាស្ត្រសត្វត្រយងចង្កំកស ដែលមាននៅក្នុងពិភពលោក»។
សត្វត្រយងចង្កំកស ដែលជិតផុតពូជពីពិភពលោក កំពុងមានវត្តមាននៅកម្ពុជា។ថតដោយNatureLifeCambodia
អនុរដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោកខ្វៃ អាទិត្យាបានថ្លែងថា ប្រទេសកម្ពុជាស្ថិតនៅលំដាប់ជួរមុខ នៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងជាសាកល ក្នុងការអភិរក្សសត្វត្រយងទាំង២ប្រភេទ ដែលភាគច្រើននៃចំនួនប្រជាសាស្ត្ររបស់វា មានវត្តមាននៅកម្ពុជា ដែលច្រើនជាងគេបំផុតនៅក្នុងពិភពលោក
លោកបញ្ជាក់ថា៖«នេះជាភាពជោគជ័យនៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងអភិរក្សរបស់កម្ពុជាយើង ក្នុងការធានាបានកិច្ចការពារ ថែរក្សា និងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិទាំងអស់នៅក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិ»។
ក្រុមការងារអភិរក្សសត្វត្រយងកម្ពុជា(the Cambodian Ibis Working Group)ត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយ ក្រសួងបរិស្ថាន រដ្ឋបាលព្រៃឈើ នៃក្រសួងកសិកម្ម មជ្ឈមណ្ឌលអង្គរសម្រាប់ការអភិរក្សជីវៈចម្រុះ(ACCB) អង្គការជីវិតធម្មជាតិនៅកម្ពុជា(NLC) ក្រុមហ៊ុន រ៉ាយហ្ស៊ីងហ្វីនិក(RP) អង្គការសមាគមអភិរក្សសត្វព្រៃ(WCS) និងអង្គការមូលនិធិសកលសម្រាប់អភិរក្សធនធានធម្មជាតិ(WWF)។
លោកប៊ូ វរសក្ស នាយកប្រតិបត្តិរបស់អង្គការជីវិតធម្មជាតិកម្ពុជាបានឱ្យដឹងថា នៅលើពិភពលោកមានសត្វត្រយងចង្កំកសចំនួន១ ០០០ក្បាលតែប៉ុណ្ណោះ។ ក្នុងនោះ កម្ពុជាមានរហូតដល់ទៅ៧៨៤ក្បាល។
លោកបញ្ជាក់ថា៖«នៅកម្ពុជាយើងមាន៩៥ភាគរយ ហើយនៅសល់៥ភាគរយទៀតមាននៅឥណ្ឌូនេស៊ី ហើយនឹងឡាវ នៅខេត្ត ដែលមានទីតាំងជាប់នឹងកម្ពុជា ដូចជានៅស្ទឹងត្រែង និងព្រះវិហារ»។
លោកថ្លែងបន្តថា៖«មួយទៀត ត្រយងយក្សគឺរងគ្រោះធ្ងន់ជាងត្រយងចង្កំកសទៅទៀត។ នៅលើពិភពលោកមានតែ ២៩០ក្បាលទេ។ អញ្ជឹង ១០០ភាគរយមាននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាយើង គឺមានតែបន្តិចបន្តួចនៅឡាវ ដែលជាប់នឹងកម្ពុជាយើង។ ក្រៅពីនោះ ប្រទេសផ្សេងៗបានផុតពូជអស់ហើយ»។
ក្រោយពីសត្វទាំងនេះបានបាត់បង់ពីប្រទេសផ្សេងៗនេះហើយ ទើបក្រុមការងារអភិរក្សសត្វត្រយងកម្ពុជាត្រូវបានបង្កើតឡើង ដើម្បីបង្កើតផែនការអភិរក្សថ្នាក់ជាតិ ព្រោះថា ប្រសិនបើសត្វទាំងនេះផុតពូជពីកម្ពុជា វាក៏ដូចជាបាត់បង់ពីពិភពលោកផងដែរ។
លោកវរសក្សបានឱ្យដឹងថា ក្រុមការងារ ដែលត្រូវបានដឹកនាំដោយក្រសួងបរិស្ថាន និងមានអង្គការអង្គការជីវិតធម្មជាតិកម្ពុជាជាអ្នកសម្របសម្រួលនោះ តែងតែជួបប្រជុំជារៀងរាល់ឆ្នាំ ដើម្បីចែករំលែកព័ត៌មានគ្នា ធ្វើជំរឿនរួមគ្នាទូទាំងប្រទេស និងធ្វើការការពារសំបុកត្រយង។
បន្ថែមពីនោះ មជ្ឈមណ្ឌលអង្គរសម្រាប់ការអភិរក្សជីវៈចម្រុះក៏បានធ្វើការបង្កាត់ពូជសត្វត្រយងចង្កំកស ដោយជោគជ័យ ជាប្រវត្តិសាស្ត្រផងដែរ។
លោកអាទិត្យាក៏បានលើកឡើងផងដែរថា ក្រសួងបរិស្ថាន អង្គការដៃគូអភិរក្ស និងអ្នកពាក់ព័ន្ធ ចាំបាច់ណាស់ បន្តការចូលរួមអនុវត្តវិធានការ របស់រាជរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការគ្រប់គ្រងធនធានធម្មជាតិ។ ក្នុងនោះ «យុទ្ធសាស្រ្តចក្រាវិស័យបរិស្ថាន» ដើម្បីកម្ពុជាមានភាពស្អាត ភាពបៃតង និងចីរភាព ជាពិសេសធានាថា សត្វស្លាបដែលជានិមិត្តរូបរបស់កម្ពុជាទាំងនេះ ត្រូវបានការពារមិនឱ្យវិនាសផុតពូជ។
ហ្វូងសត្វត្រយង ដែលជិតផុតពូជពីពិភពលោក កំពុងមានវត្តមាននៅកម្ពុជា។ថតដោយ Eam Sam Un/WWF-Cambodia
នៅក្នុងឆ្នាំ២០២៣ កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ក្រុមការងារអភិរក្សសត្វត្រយងនៅកម្ពុជា បានផ្តោតលើទីជម្រកសំខាន់ៗនៅភាគខាងកើត និងឦសាន នៃប្រទេសកម្ពុជា រួមមាន៖ ក្នុងខេត្តព្រះវិហារ ស្ទឹងត្រែង ក្រចេះ មណ្ឌលគិរី និងខេត្តរតនគិរី។
តំបន់ទាំងនេះមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ទ្រទ្រង់ការរស់រានមានជីវិតរបស់សត្វត្រយង ហើយក៏ជាទីតាំងដែលកំពុងមានសកម្មភាពអង្កេតតាមដាន សង្រ្គោះ និងការពារនៅក្នុងធម្មជាតិ។ នេះបើយោងតាមសេចក្តីប្រកាសដដែលនេះ។
ទោះយ៉ាងណា ក្រុមការងារអភិរក្សនេះ ក៏បានលើកឡើងផងដែរថា សត្វត្រយងយក្ស និងសត្វត្រយងចង្កំកស ក៏កំពុងតែប្រឈមនឹងកត្តាគំរាមកំហែងជាច្រើនរួមមាន ការបាត់បង់ទីជម្រក និងសកម្មភាពរបស់មនុស្សដូចជាការបរបាញ់ជាដើម៕
