កញ្ញា ស៊ីន ស្រីហង្ស កើតជំងឺកម្រដែលគ្មានដៃគ្មានជើងកំពុងសិក្សាស្រាវជ្រាវនៅលើបណ្ដាញអ៊ីនធឺណិតក្នុងមុខវិទ្យានៅមហាវិទ្យាល័យបណ្ដាញផ្សព្វផ្សាយ និងទំនាក់ទំនងនៅសាកលវិទ្យាល័យកម្ពុជា។ រូបថត ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍
ភ្នំពេញ៖ ក្នុងឱកាសអបអរសាទរទិវាជនមានពិការភាពកម្ពុជាលើកទី២៦ និងអន្ដរជាតិទី៤២ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានអះអាងសារជាថ្មីអំពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់កម្ពុជាក្នុងការដាក់បញ្ចូលឌីជីថលសម្រាប់ជនពិការ ដោយលើកឡើងពីសារៈសំខាន់នៃការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យា ដើម្បីធានាលទ្ធភាពទទួលបានឱកាសស្មើគ្នាក្នុងយុគសម័យឌីជីថល។
នៅក្នុងសារលិខិតអបអរសាទរថ្ងៃទី ៣ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២៤ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានសង្កត់ធ្ងន់លើកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងជាបន្តបន្ទាប់របស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការធ្វើសមាហរណកម្មជនពិការទៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលរបស់កម្ពុជា ដែលជាចក្ខុវិស័យដាក់ក្នុងផែនការយុទ្ធសាស្ត្រជាតិស្តីពីពិការភាពឆ្នាំ ២០២៤-២០២៨។
ប្រធានបទនៃការប្រារឰពិធីឆ្នាំនេះ «បរិយាបន្នពិការភាពលើគ្រប់វិស័យក្នុងយុគសម័យបរិវត្តកម្មឌីជីថល» គូសបញ្ជាក់ពីមហិច្ឆតារបស់កម្ពុជាក្នុងការអនុញ្ញាតឱ្យមានការចូលរួមពេញលេញពីជនមានពិការភាពក្នុងការផ្លាស់ប្តូរឌីជីថលរបស់ប្រទេស។
លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រីបានឱ្យដឹងនៅក្នុងសារថា៖ «កម្ពុជាបាននិងកំពុងជំរុញនិងបង្កើនល្បឿនក្នុងការធ្វើបរិយាបន្នពិការភាពទៅក្នុងប្រព័ន្ធ បច្ចេកវិទ្យាឌីជីថលលើគ្រប់វិស័យ តួយ៉ាងដូចជាវិស័យទេសចរណ៍ សេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម សង្គមកិច្ច នយោបាយ វប្បធម៌ សិល្បៈ កីឡាជាដើម ដោយប្រើប្រាស់យុគសម័យបរិវត្តកម្មឌីជីថលជាសកលនាពេលបច្ចុប្បន្នឱ្យក្លាយជាប្រយោជន៍ដ៏ឧត្តុង្គឧត្តមដល់សង្គមជាតិកម្ពុជា»។
លោកបានបន្ដថា៖ «មន្ត្រីរាជការមានពិការភាពជាច្រើនត្រូវបានលើកទឹកចិត្តតាមគុណសម្បត្តិ ដោយបានតែងតាំងឬផ្តល់ឋានៈជារដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋលេខាធិការ អនុរដ្ឋលេខាធិការ ថ្នាក់ដឹកនាំក្នុងជួររាជរដ្ឋាភិបាលនៅតាមក្រសួង ស្ថាប័ន និងជាអាជ្ញាធរដែនដីជាដើមប្រកបដោយកិត្តិយសនិងសេចក្តីថ្លៃថ្នូរ»។
លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រីបានផ្តល់សារយ៉ាងច្បាស់លាស់អំពីសារៈសំខាន់កាន់តែខ្លាំងឡើងនៃបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថលក្នុងការផ្តល់សិទ្ធិអំណាចដល់ជនមានពិការភាព។
ចាប់តាំងពីការចាប់ផ្តើមផែនការយុទ្ធសាស្ត្រជាតិស្តីពីពិការភាពឆ្នាំ ២០២៤-២០២៨ កាលពីខែមេសាដែលផ្តោតលើការធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវលទ្ធភាពទទួលបានការងារ ការអប់រំ និងសេវាសាធារណៈ ការធ្វើបរិយាប័ន្នឌីជីថលបានក្លាយជាអាទិភាពទាំងនៅក្នុងគំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់រដ្ឋាភិបាល និងវិស័យឯកជន។
លោកបានថ្លែងថា ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងបដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មលើកទី៤ ក្របខណ្ឌគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមឌីជីថលកម្ពុជា ឆ្នាំ២០២១-២០៣៥ ត្រូវបានរៀបចំឡើងដោយមានសសរស្តម្ភសំខាន់ៗចំនួនបី៖ ពលរដ្ឋឌីជីថល រដ្ឋាភិបាលឌីជីថល និងអាជីវកម្មឌីជីថល។
គំនិតផ្តួចផ្តើមកំពុងដំណើរការដើម្បីផ្តល់ការបណ្តុះបណ្តាល និងធនធាន ដោយធានាថា ជនមានពិការភាពអាចចូលរួមជាមួយបច្ចេកវិទ្យាជា «ពលរដ្ឋឌីជីថល» ដែលអាចរីកចម្រើនក្នុងសេដ្ឋកិច្ចទំនើប។
លោក ម៉ាណែត បានបន្ដនៅក្នុងសារថា៖ «គ្រប់ក្រសួង ស្ថាប័នទាំងអស់ត្រូវខិតខំកសាងសមត្ថភាពមន្ត្រីរាជការរួមទាំងមន្ត្រីមានពិការភាពឱ្យ ចេះប្រើប្រាស់ឌីជីថលនៅក្នុងសម័យកាលថ្មីនេះ ដើម្បីជាប្រយោជន៍ដល់ការងាររបស់អង្គភាពនិងសកម្មភាព រស់នៅប្រចាំថ្ងៃ»។
ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រជាតិស្តីពីពិការភាពដែលបង្ហាញពីចក្ខុវិស័យរយៈពេលប្រាំឆ្នាំសម្រាប់ការកែលម្អជីវិតរបស់ជនមានពិការភាពបានបោះជំហានទៅមុខរួចហើយក្នុងការលើកកម្ពស់អក្ខរកម្មឌីជីថល សម្រួលដល់លទ្ធភាពប្រើប្រាស់ឧបករណ៍ឌីជីថល និងធានាថា វេទិកាឌីជីថលអាចចូលប្រើប្រាស់បាន។
រូបតំណាង៖ បច្ចុប្បន្នជនមានពិការភាពចំនួន ៣៥១ ២៧៦នាក់ ក្នុងនោះស្ត្រីចំនួន១៦៦ ០៣៤នាក់ ត្រូវបានកំណត់អត្តសញ្ញាណកម្មតាមរយៈជនបង្គោល ឃុំ/សង្កាត់ទូទាំងប្រទេស ហើយបានផ្តល់បណ្ណសម្គាល់ជនមានពិការភាពបានចំនួន២៥០ ៧៣០បណ្ណ។ រូបថត ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍
គិតត្រឹមខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤នេះ មានក្រសួង ស្ថាប័នចំនួន ៣៩ បានទទួលយកជនមានពិការភាពចូល បម្រើការងារចំនួន ៣៨១៦នាក់ ក្នុងនោះស្ត្រីមានពិការភាពចំនួន៨៨២នាក់ ជនមានពិការភាពកម្រិតធ្ងន់ ចំនួន ២៣៥១នាក់ បើគិតជាភាគរយគឺស្មើនឹង ២,០៤ភាគរយ។
ការងារស្តារលទ្ធភាពពលកម្មកាយសម្បទា បានផ្តល់សេវាជូនជនមានពិការភាពចំនួន ២៧ ៧៧៤នាក់ ស្ត្រីចំនួន ៦៨០៥នាក់ បានផ្តល់សេវាស្ដារវេជ្ជសាស្ត្រចំនួន ៣៦ ០៧៤នាក់ ស្ត្រីចំនួន ១៨ ០១៥នាក់ បានផ្តល់ ឧបករណ៍ទ្រទ្រង់រាងកាយចំនួន ៨ ១៧៤គ្រឿង រួមទាំងបានផ្តល់សេវាស្តារលទ្ធភាពពលកម្មនៅសហគមន៍ ជូនជនមានពិការភាពបានចំនួន ៨ ៥០៥នាក់។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានកត់សម្គាល់ថា៖ «ក្រសួងសង្គមកិច្ច អតីតយុទ្ធជន និងយុវនីតិសម្បទា បាននិងកំពុងដំណើរការអនុវត្តកម្មវិធីកំណត់ អត្តសញ្ញាណកម្មពិការភាពតាមគំរូសង្គមនិងសិទ្ធិជាមូលដ្ឋាន ដែលបច្ចុប្បន្នជនមានពិការភាពចំនួន ៣៥១ ២៧៦នាក់ ក្នុងនោះស្ត្រីចំនួន ១៦៦ ០៣៤នាក់ ត្រូវបានកំណត់អត្តសញ្ញាណកម្មតាមរយៈជនបង្គោល ឃុំ/សង្កាត់ទូទាំងប្រទេស ហើយបានផ្តល់បណ្ណសម្គាល់ជនមានពិការភាពបានចំនួន ២៥០ ៧៣០បណ្ណ»។
វិស័យឯកជន រួមមាន ធនាគារ គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ សណ្ឋាគារ និងរោងចក្រ បានចុះបញ្ជីកានិងទទួលបានវិញ្ញាបនបត្រលើការអនុវត្ត ច្បាប់ស្តីពីកិច្ចការពារនិងលើកកម្ពស់សិទ្ធិជនពិការទូទាំងប្រទេសមានចំនួន២៨៧ បានទទួលយកជនមាន ពិការភាពចូលបម្រើការងារចំនួន៥ ៦៨៤នាក់ ស្ត្រីមានពិការភាពចំនួន៣ ៥៧៨នាក់។
សរុបទាំងក្រសួង ស្ថាប័ន រដ្ឋនិងវិស័យឯកជនទូទាំងប្រទេស បានទទួលយកជនមានពិការភាពចំនួន ៩៥០០នាក់ ឱ្យបម្រើការងារ ដោយទទួលបានប្រាក់ចំណូល និងអត្ថប្រយោជន៍សង្គម ទៅតាមមុខតំណែង តួនាទី និងការងារស្របតាម សមត្ថភាព និងទេពកោសល្យរៀងៗខ្លួន។
ចំណុចសំខាន់មួយ ដែលរដ្ឋាភិបាលកំពុងផ្តោតការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ខ្លួន គឺលើលទ្ធភាពប្រើប្រាស់ឌីជីថល។ លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រី បានលើកឡើងពីតម្រូវការសម្រាប់វេទិកាឌីជីថលដែលអាចចូលប្រើបាន ដែលមានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់ការធានាថា ជនមានពិការភាពអាចចូលប្រើសេវាកម្មរដ្ឋាភិបាល ធនធានអប់រំ និងព័ត៌មានសាធារណៈ។
លោកបានគូសបញ្ជាក់អំពីតួនាទីរបស់ក្រសួង ស្ថាប័ននានាក្នុងការធ្វើបរិយាប័ន្នឌីជីថលនៅក្នុងគ្រប់វេទិកាសេវាសាធារណៈ និងប្រព័ន្ធរដ្ឋបាល។
លោកបានថ្លែងថា៖ «ក្រសួង ស្ថាប័នដែលបានបង្កើតក្រុមការងារសកម្មភាពជនពិការរួចហើយ ត្រូវបង្កើននិងពង្រឹងប្រសិទ្ធភាព ការងារដោយរៀបចំផែនការសកម្មភាពប្រចាំឆ្នាំ និងត្រូវកែសម្រួលសមាសភាពជាប្រចាំតាមស្ថានភាពប្រែប្រួល ជាក់ស្តែងនៃក្រសួង ស្ថាប័ននីមួយៗ»។
ដោយឡែក ក្រសួង ស្ថាប័ន ដែលមិនទាន់បានបង្កើតក្រុមការងារ សកម្មភាពជនពិការ ត្រូវបង្កើតនិងរៀបចំសមាសភាពឱ្យសមស្របទៅតាមបរិបទការងាររបស់ក្រសួង ស្ថាប័ន នីមួយៗ។
នៅក្នុងសាររបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីក៏បានសង្កត់ធ្ងន់លើសារៈសំខាន់នៃហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសាធារណៈដែលអាចចូលដំណើរការបានដោយកត់សម្គាល់ថា វាគួរតែដើរទន្ទឹមគ្នាជាមួយនឹងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងផ្លាស់ប្តូរឌីជីថល។
នេះរួមបញ្ចូលទាំងការកែប្រែអគារសាធារណៈ និងប្រព័ន្ធដឹកជញ្ជូន ដើម្បីបំពេញតម្រូវការរបស់ជនមានពិការភាព ដោយធានាថា ពួកគេអាចទទួលបានសេវាឌីជីថលដោយស្មើភាពជាមួយអ្នកដទៃ៕
