ភ្នំពេញ៖ ក្រសួងសុខាភិបាល រាយការណ៍ពីការកើនឡើងជំងឺកញ្ជ្រឹលនៅតាមបណ្តាខេត្តចំនួន ១៧ ជាមួយការរកឃើញ ៣៧៥ ករណីរយៈពេល ១២ខែ។
ក្រសួងបានកត់សម្គាល់ឃើញថា ករណីនៃជំងឺកញ្ជឹលមានការកើនឡើង ជាបន្តបន្ទាប់ជាពិសេសនៅតាមសាលារៀន និងខេត្តមួយចំនួននៅតាមព្រំដែន ចាប់តាំងពី ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤មក។
នេះជាការជំរុញឱ្យក្រសួង និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ រួមទាំងអង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) បើកយុទ្ធនាការចាក់វ៉ាក់សាំងបង្ការទ្រទ្រាយធំកាលពីចុងខែតុលាកន្លងទៅក្នុងគោលបំណងផ្ដល់ការការពារកុមារ ១,៥លាននាក់។
ក្រសួងសុខាភិបាល បានដាក់ចេញនូវយុទ្ធនាការផ្តល់វ៉ាក់សាំងបន្ថែម បង្ការជំងឺកញ្ជឹល-ស្ដួច នៅទូទាំងប្រទេសដល់កុមារដែលមានអាយុចាប់ពី៩ខែដល់៥៩ខែ ចាប់តាំងពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី៣១ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤ រហូតដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ដើម្បីបង្កើនភាពស៊ាំនៅក្នុងសហគមន៍។
យោងតាមក្រសួងបានឱ្យដឹងថា៖ «ករណីនៃជំងឺកញ្ជ្រឹលមានការកើនឡើង ជាបន្តបន្ទាប់ជាពិសេសនៅតាមសាលារៀន និងខេត្តមួយចំនួននៅតាមព្រំដែន ចាប់តាំងពី ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤មក ក្នុងនោះពីខែមករា ដល់ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៤នេះ ប្រទេសកម្ពុជា បានរកឃើញករណីវិជ្ជមានជំងឺកញ្ជ្រឹលសរុប ៣៧៥ ករណីក្នុងខេត្តចំនួន១៧»។
ជំងឺកញ្ជ្រឹលគឺជាជំងឺបង្កដោយវីរុស មានលក្ខណៈឆ្លងខ្លាំង ហើយរាលដាលលឿនតាមផ្លូវដង្ហើម ក្អក ឬកណ្តាស់ វាអាចបង្កជាជំងឺធ្ងន់ធ្ងរ និងស្លាប់បាន ជាពិសេសលើកុមារតូចៗដែលខ្វះអាហារូបត្ថម្ភ។
របាយការណ៍របស់អង្គការសុខភាពពិភពលោកបានបញ្ជាក់ថា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០២៣ មក មានការផ្ទុះរាលដាលនៃជំងឺកញ្ជឹលនៅបណ្តាប្រទេសជាច្រើនក្នុងតំបន់ និងលើពិភពលោក ដោយសារអត្រាគ្របដណ្តប់វ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺកញ្ជឹ្រលបានធ្លាក់ចុះ ក្នុងអំឡុងពេលផ្ទុះរាតត្បាតជំងឺកូវីដ-១៩។
ប្រទេសកម្ពុជារួមជាមួយនឹងប្រទេសជិតខាងកម្ពុជា កំពុងតែប្រឈមនឹងហានិភ័យ នៃការផ្ទុះរាលដាលជំងឺកញ្ជ្រឹលឡើងវិញ ជាពិសេសប្រជាជនដែលងាយរងគ្រោះ ដូចជាកុមារ ជនចំណាកស្រុក ប្រជាជនចល័ត និងសហគមន៍ នៅតាមព្រំដែនជាដើម។
យោងតាមអង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) បានឱ្យដឹងថា នៅទូទាំងពិភពលោក ការផ្ទុះជំងឺកញ្ជ្រឹលបានកើនឡើងទ្វេដងក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ។
អង្គការសុខភាពពិភពលោក បានឱ្យដឹងថា៖ «នៅឆ្នាំ២០២៣ តែមួយ មានករណីដែលបានរាយការណ៍បានកើនឡើងពី ១៧ម៉ឺនក្នុងឆ្នាំ២០២២ កើនដល់ជាង ៣២ម៉ឺនករណី»។
WHO រួមជាមួយនឹងដៃគូសកលដូចជា UNICEF និង Gavi ដែលជាសម្ព័ន្ធវ៉ាក់សាំង បានជំរុញឱ្យប្រទេសនានាពង្រឹងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងចាក់ថ្នាំបង្ការ ជាពិសេសក្នុងចំណោមកុមារ ដែលប្រឈមមុខនឹងផលវិបាកធ្ងន់ធ្ងរបំផុតពីជំងឺនេះ។
ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងការកើតឡើងវិញ ក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជាបានដាក់ចេញនូវសកម្មភាពចាក់ថ្នាំបង្ការបន្ថែមជំងឺកញ្ជ្រឹល-ស្អូច នៅទូទាំងប្រទេសចំនួនពីរដំណាក់កាល (MR SIA)។
លោក ឈាង រ៉ា រដ្ឋមន្ដ្រីសុខាភិបាល បានថ្លែងថា៖ «បុគ្គលិកសុខាភិបាលនឹងធ្វើអ្វីគ្រប់យ៉ាងដែលពួកគេអាចធ្វើបានដើម្បីផ្ដល់ថ្នាំបង្ការទៅដល់កុមារទាំងអស់ ជាពិសេសអ្នកដែលរស់នៅក្នុងតំបន់ដែលមានហានិភ័យខ្ពស់ និងពិបាកទៅដល់ ដូចជាកុមារដែលរស់នៅក្នុងគ្រួសារក្រីក្រក្នុងទីក្រុង អ្នកដែលរស់នៅក្នុងសហគមន៍ជនបទដាច់ស្រយាល កុមារជនជាតិភាគតិច និងកុមារចំណាកស្រុក»។
គួរបញ្ជាក់ថា ជំងឺកញ្ជ្រឹលអាចប៉ះពាល់ដល់មនុស្សគ្រប់រូប ប៉ុន្តែភាគច្រើនកើតមានចំពោះកុមារ។ វាឆ្លងតាមផ្លូវដង្ហើម ក្អក ឬកណ្តាស់ មេរោគនៅតែសកម្ម និងចម្លងតាមខ្យល់ ឬលើផ្ទៃដែលមាន មេរោគរហូតដល់ទៅពីរម៉ោង។
ជំងឺកញ្ជ្រឹលឆ្លងខ្លាំងណាស់ ប្រសិនបើគេដាក់អ្នកជំងឺម្នាក់នៅក្នុងបន្ទប់ជាមួយនឹងមនុស្ស១០នាក់ ផ្សេងទៀតដែលមិនបានចាក់វ៉ាក់សាំងការពារ នោះ៩នាក់ ក្នុងចំណោមពួកគេនឹងឆ្លងជំងឺកញ្ជ្រឹល ហើយវាមានសមត្ថភាពឆ្លង ក្នុងអំឡុងបួនថ្ងៃមុនពេលចាប់ផ្តើមចេញកន្ទួលក្រហម រហូតដល់ទៅបួនថ្ងៃ បន្ទាប់ពីកន្ទួលក្រហមរលុបបាត់។
យោងតាមក្រសួងសុខាភិបាល បានបង្ហាញថា ជាទូទៅរោគសញ្ញាជំងឺកញ្ជឹលចាប់ផ្តើមចេញក្នុងចន្លោះពី១០ថ្ងៃ ទៅ១៤ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីឆ្លងវីរុស ដោយរោគសញ្ញាដំបូងច្រើន កើតមានក្នុងរយៈពេល ៤ ទៅ៧ ថ្ងៃ ហៀរសំបោរ ក្អក ភ្នែកក្រហម ហូរទឹកភ្នែក មានចំណុចពណ៌សតូចៗនៅខាងក្នុងថ្ពាល់។
សញ្ញាកន្ទួលក្រហមលើស្បែក គឺជារោគសញ្ញាចម្បង មានលើមុខ ផ្នែកខាងលើនៃក ដែលវាកើតមាន ៧ទៅ១៨ថ្ងៃបន្ទាប់ពីឆ្លង រួចរាលដាលពេញរាងកាយរហូតដល់ដៃជើងក្នុងរយៈពេល៣ថ្ងៃ។ កន្ទួលក្រហម និងរលុបបាត់ក្នុងអំឡុង ៥ទៅ៦ថ្ងៃ។
ផលវិបាកធ្ងន់ធ្ងរ រួមមាន ពិការភ្នែក ជំងឺរលាកខួរក្បាល (ការបង្ករោគបណ្តាលឱ្យហើមខួរក្បាល និងអាចប៉ះពាល់ដល់ខួរក្បាល) រាកធ្ងន់ធ្ងរ និងអាចបាត់បង់ជាតិទឹកក្នុងរាងកាយ ឆ្លងមេរោគក្នុងត្រចៀក បញ្ហាផ្លូវដង្ហើមធ្ងន់ធ្ងរ រួមទាំងជំងឺរលាកសួត។
ប្រសិនបើស្ត្រីមានជំងឺកញ្ជ្រោលអំឡុងពេលមានផ្ទៃពោះ អាចបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់ម្តាយ និងអាចបណ្តាលឱ្យទារករបស់គាត់កើតមិនគ្រប់ខែ និងមានទម្ងន់ទាប។
ក្រសួងបានបន្ដថា៖ «ផលវិបាកភាគច្រើនកើតមានចំពោះកុមារអាយុក្រោម ៥ ឆ្នាំ កុមារខ្វះអាហារូបត្ថម្ភ ជា ពិសេសបុគ្គលដែលមិនមានវីតាមីនអាគ្រប់គ្រាន់ បុគ្គលមានប្រព័ន្ធការពាររាងកាយខ្សោយ អ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ ឬអ្នកមានជំងឺរ៉ាំរ៉ៃ។ វីរុសកញ្ជ្រឹលធ្វើឱ្យប្រព័ន្ធភាពស៊ាំចុះខ្សោយងាយឆ្លង មេរោគផ្សេងៗដទៃទៀត បង្កលក្ខណៈឱ្យកុមារកាន់តែងាយរងគ្រោះខ្លាំង»។
មធ្យោបាយដ៏ល្អបំផុត ក្នុងការបង្ការការកើតជំងឺកញ្ជ្រឹល និងទប់ស្កាត់នៃការផ្ទុះរាលដាលនៃជំងឺកញ្ជ្រឹលគឺ មានតែការចាក់វ៉ាក់សាំងចំនួនពីរដង ក្នុងវ័យកុមារភាពតាមរយៈកម្មវិធីជាតិផ្តល់ថ្នាំបង្ការ។
ដោយសារមានការកើនឡើងនៃជំងឺកញ្ជ្រឹលឡើងវិញ ក្រសួងសុខាភិបាលសូមអំពាវនាវ ដល់មាតា បិតា និង អាណាព្យាបាលកុមារ នាំកូនៗអាយុចាប់ពី៩ខែដល់៥៩ខែ ដែលមានការខកខានមិនបាន ទទួលវ៉ាក់សាំង មកទទួលថ្នាំបង្ការជំងឺកញ្ជ្រឹល-ស្ទូច ឱ្យបានពីរដូស និងគ្រប់គ្នា នៅតាមមណ្ឌលសុខភាព និង មន្ទីរពេទ្យនៅទូទាំងប្រទេស។
ប្រសិនជួបករណីសង្ស័យជំងឺកញ្ជ្រឹលដូចជាមានរោគសញ្ញា ក្តៅខ្លួនខ្លាំង ក្អក ហៀរសំបោរ និងកន្ទួល ក្រហម សូមនាំកុមារមកពិគ្រោះជំងឺ នៅតាមមណ្ឌលសុខភាព និង មន្ទីរពេទ្យ ដែលនៅជិតផ្ទះរបស់លោកអ្នក។
ក្រសួងសុខាភិបាលនឹងបន្តធ្វើការជូនដំណឹងដល់សាធារណជន អំពីព័ត៌មានទាក់ទងនឹងបញ្ហាសុខភាព សាធារណៈ តាមបណ្តាញសង្គមផ្លូវការរបស់ក្រសួងសុខាភិបាល ក៏ដូចជាទំព័រហ្វេសប៊ុកផ្លូវការ របស់នាយកដ្ឋាន ប្រយុទ្ធនឹងជំងឺឆ្លង និងគេហទំព័រ www.cdcmoh.gov.kh។
សម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែម សូមទាក់ទងលេខទូរសព្ទទាន់ហេតុការណ៍របស់ក្រសួងសុខាភិបាល លេខ១១៥ ដោយឥតគិតថ្លៃ៕