ត្រីប៉ាវ៉ាមុខ២ ដែលត្រូវបានដាក់លក់នៅលើទីផ្សារ និងថតកាលពីឆ្នាំ ២០២០។ រូបថត អង្គការ Wonders of the Mekong
ស្ទឹងត្រែងៈ ត្រីប៉ាវ៉ាមុខ២ ដែលមានតម្លៃប្រមាណជា២០ម៉ឺនរៀលក្នុង១គីឡូក្រាម និងត្រីប៉ាសេអ៊ី តម្លៃយ៉ាងហោចណាស់៥០ម៉ឺនក្នុង១គីឡូក្រាមដែរនោះ មិនស្ថិតក្នុងចំណោមត្រីទាំង៥៨ប្រភេទ ដែលត្រូវហាមឃាត់ក្នុងការធ្វើការនេសាទ និងលក់ដូរនោះទេ ដោយសារតែតម្រូវការទីផ្សារ។
ត្រីប៉ាវ៉ាមុខ២ មួយក្បាលត្រូវបាននេសាទបាន និងលក់បានតម្លៃជាង១លានរៀលនៅផ្សារសាមគ្គីខេត្តស្ទឹងត្រែង ដែលធ្វើឱ្យមានការភ្ញាក់ផ្អើលចាប់តាំងពីសប្តាហ៍មុនមក ជាពិសេសគឺនៅតាមបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុក។ ការផ្សព្វផ្សាយ និងចែករំលែកព័ត៌មាននេះ ធ្វើឱ្យមានការឆ្ងល់ថា ហេតុអ្វីបានជាត្រីនេះមានតម្លៃថ្លៃម៉្លេះ។
តម្លៃថ្លៃ«ដូចមាស»នេះ គឺដោយសារតែត្រីនេះមានរសជាតិផ្អែមឆ្ញាញ់ ហើយនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះកម្រនឹងនេសាទបានត្រីប្រភេទនេះណាស់។នេះជាការលើកឡើងរបស់មន្រ្តីមួយរូបនៅក្នុងក្រុងស្ទឹងត្រែង ដែលលោកធ្លាប់បានហូបត្រីនេះម្តងជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ នៅពេលដែលវាមានតម្លៃប្រមាណជា១០ម៉ឺនរៀលក្នុង១គីឡូក្រាម។
លោកបញ្ជាក់ថា៖«អ្នកទន្លេ ឬពលរដ្ឋធម្មតាមិនហ៊ានហូបត្រីនេះទេ ព្រោះវាថ្លៃដូចមាសអញ្ជឹង។ មានតែអ្នកមាន អ្នកធំ មកពីចំងាយទេ ដែលទិញហូបនោះ។ កម្ររកបានណាស់ យូរៗឃើញមានលក់ម្តងអញ្ជឹងទៅ។ ១ឆ្នាំ ជួនកាលមិនឃើញមានលក់ធំៗអញ្ជឹងទេ»។
លោកបានឱ្យដឹងថា ត្រីប៉ាវ៉ាមុខ២នេះ ១គីឡូមានតម្លៃ២០ម៉ឺនរៀល។ ប៉ុន្តែត្រីត្រីប៉ាសេអ៊ី មានតម្លៃថ្លៃជាងនេះទៅទៀត គឺ១គីឡូខ្ទង់ ៥០ម៉ឺនឯនោះ។
លោកថ្លែងដូច្នេះថា៖«ខ្ញុំបានហូបតាំងពីមកនៅស្ទឹងត្រែងដំបូង។ រសជាតិវាផ្អែមឆ្ញាញ់មែន។ ពេលគេចាប់បានមួយមកដូចជីកមាសបានអញ្ជឹង។ ហើយត្រីប្រភេទនេះភាគច្រើនសុទ្ធតែធំៗ ទម្ងន់ជិត១០គីឡូក៏មានដែរ»។
កាលពីឆ្នាំ២០០៩ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានចេញអនុក្រឹត្យលេខ១២៣ ដោយកំណត់ប្រភេទត្រីចំនួន៥៨ ជាប្រភេទកំពុងតែរងគ្រោះថ្នាក់ ដែលហាមឃាត់ក្នុងការនេសាទ និងជួញដូរ។ ទោះយ៉ាងណា ប្រភេទត្រីប៉ាវ៉ាមុខ២ និងត្រីប៉ាសេអ៊ី មិនស្ថិតក្នុងបញ្ជីចំណាត់ថ្នាក់ ដែលត្រូវហាមឃាត់នោះទេ។
ត្រីប៉ាវ៉ាមុខ២ ដែលមានតម្លៃប្រមាណជា២០ម៉ឺនរៀលក្នុង១គីឡូក្រាម ត្រូវបានដាក់លក់ក្នុងផ្សារសាមគ្គីស្ទឹងត្រែងកាលពីពេលថ្មីៗនេះ។ រូបថត ហ្វេសប៊ុក
ប្រធាននាយកដ្ឋានអភិរក្សជលផល នៃក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ លោកអ៊ុក វិបុល បានឱ្យដឹងថា ត្រីដែលមិនត្រូវបានដាក់បញ្ជូលក្នុងបញ្ជីទាំង៥៨ប្រភេទនេះ គឺអាចធ្វើការនេសាទបាន ដោយប្រើប្រាស់ឧបករណ៍ ស្របច្បាប់ ដែលអនុញ្ញាតដោយក្រសួងសិកម្ម។
លោកបានពន្យល់ដូច្នេះថា៖«ត្រីហ្នឹងអត់ចាត់ចូលជាប្រភេទកំពុងតែរងគ្រោះ និងជិតផុតពូជទេ ដោយសារតែ កាលណាយើងចាត់ចូល យើងត្រូវហាមឃាត់ការនេសាទហើយ។ ប្រភេទត្រីទាំងអស់ហ្នឹង នៅជាតម្រូវការនៅឡើយរបស់ទីផ្សារ»។
លោកបានបញ្ជាក់បន្តថា៖«ដូច្នេះបើយើងដាក់ចូលទៅក្នុងប្រភេទកំពុងតែហាមចាប់ហ្នឹង គឺវាប៉ះពាល់ទៅដល់សេដ្ឋកិច្ច និងតម្រូវការប្រជាពលរដ្ឋ។ ការដាក់បញ្ជូល គឺត្រូវថ្លឹងថ្លែងពីសេដ្ឋកិច្ច ពីសង្គម និងបរិស្ថានគ្រប់ផ្នែកទាំងអស់»។
លោកបានឱ្យដឹងដែរថា ត្រីប្រភេទនេះ ពិតជាមានតម្លៃថ្លៃមែន ដោយសារតែវាមានរសជាតិឆ្ងាញ់ ហើយម្យ៉ាងទៀត វាពិបាកក្នុងការរកមេពូជរបស់វាណាស់។
មេពូជត្រីនេះ គឺមានវត្តមាននៅប្រទេសឡាវ ដែលជាប់ ព្រំដែនជាមួយខេត្តស្ទឹងត្រែង ហើយពេលដែលពងកូន ទើបមានធ្លាក់មកចូលទឹកដីកម្ពុជាខ្លះ។
ទោះយ៉ាងណា ក្រសួងកសិកម្មបានមានវិធានការណ៍ ក្នុងការប្រមូលមេពូជត្រីនេះមួយចំនួន ដើម្បីយកទៅស្ថានីយ៍បង្កាត់ភ្ញាស់ ហើយធ្វើការស្រាវជ្រាវ និងបង្កាត់ពូជ យកទៅលែងក្នុងជម្រកធម្មជាតិវិញផងដែរ។
ត្រីប៉ាវ៉ាមុខពីរ ដែលមានឈ្មោះវិទ្យាស្ត្រថា Incisilabeo behri ត្រូវបានចាត់បញ្ជូលក្នុងបញ្ជីក្រហមរបស់អង្គការIUCN ថា ជាប្រភេទត្រីរងគ្រោះ(Vulnerable)។
យោងតាមអង្គការ Wonders of the Mekong កាលពីឆ្នាំ២០២០ បានឱ្យដឹងថា ត្រីប៉ាវ៉ាមុខ២ ដែលមានក្បាលចម្លែកនេះ ធ្វើដំណើរចេញពីទន្លេសេសាន សេកុង និង ទន្លេស្រែពក តាំងពីវានៅតូចៗ ចូលទៅក្នុងទន្លេមេគង្គ។
ពួកវាប្រហែលជាចុះទៅក្រោមទៅព្រំប្រទល់ ខេត្តក្រចេះ និង ខេត្តស្ទឹងត្រែង ឬ ក៏អាចហែលទៅលើដល់ប៉ែកខាងត្បូង នៃប្រទេសឡាវ និង ភាគឦសានប្រទេសថៃ ដើម្បីរកចំណី ដូចជាស្លែ នៅតាមដុំថ្មជាដើម។
ត្រីប្រភេទនេះ អាចមានទំហំធំបំផុតដល់ទៅ ៦០សង់ទីម៉ែត្រ ហើយ វាពង និងកូននៅចំកណ្តាលទន្លេសេកុង ក្នុងខែកក្កដា និង ខែសីហា។ ការប្រឈមជាចម្បងរបស់ ពួកវា គឺការប្រើប្រាស់មងក្នុងការនេសាទ ក្នុងរដូវត្រីពង និង ពេលវាផ្លាស់ទីរកចំណី។
អង្គការបាញ្ជាក់ថា៖«កំណើនក្នុងការប្រើប្រាស់ឧបករណ៍ឆក់ និង សំណើក្នុងការសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីនៅតាមដងទន្លេមេគង្គ អាចជះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានដល់ត្រីប្រភេទនេះ នៅអំឡុងពេលវាធ្វើចរាចរ»៕
