ជនជាតិវៀតណាមជាង ២០០នាក់ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការឆបោកតាមអនឡាញត្រូវបានបង្ក្រាបនិងបញ្ជូនត្រឡប់ទៅវៀតណាមវិញ កាលពីខែមេសា។ GDI
សមត្ថកិច្ចបានបង្ក្រាបជាបន្តបន្ទាប់ទៅលើការឆបោកតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ ដែលប្រព្រឹត្តដោយជនបរទេសដែលប្រើប្រាស់កម្ពុជាជាមូលដ្ឋានរបស់ពួកគេ។
របាយការណ៍មួយចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែឧសភា ដោយវិទ្យាស្ថានសន្តិភាពនៅសហរដ្ឋអាមេរិកបានលើកឡើងពីសកម្មភាពឆបោកនៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងអះអាងថា កម្ពុជាមានប្រតិបត្តិការឆបោកតាមអនឡាញ «ទ្រង់ទ្រាយធំនិងកំពុងរីករាលដាលទូទាំងប្រទេស»។ ប៉ុន្តែមន្ត្រីកម្ពុជាចាត់ទុកការអះអាងបែបនេះថាបង្កប់របៀបវារៈអ្វីមួយ។
របាយការណ៍ជាង ៧០ ទំព័ររបស់វិទ្យាស្ថានសន្តិភាពដាក់ចំណងជើងថា «ឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែននៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍៖ ការគំរាមកំហែងកើនឡើងសម្រាប់សន្តិភាពនិងសន្តិសុខ»រៀបរាប់អំពីស្ថានភាពប្រតិបត្តិការឆបោកតាមអនឡាញនៅប្រទេសនានានៅអាស៊ី។
សម្រាប់កម្ពុជា របាយការណ៍លើកឡើងថា ក្រុមឧក្រិដ្ឋជនបានបង្កើតទំនាក់ទំនងជាមួយអ្នកមានឋានៈ ហើយទំនាក់ទំនងនេះបានរីកលូតលាស់កាន់តែខ្លាំង។
របាយការណ៍ដដែលសរសេរថា៖ «គិតត្រឹមខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤នេះ កម្ពុជាគឺជាកន្លែងដែលមានប្រតិបត្តិការឆបោកតាមអនឡាញទ្រង់ទ្រាយធំ និងស្មុគស្មាញ ដែលរីករាលដាលទូទាំងប្រទេស»។
ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវដែលសរសេររបាយការណ៍នេះអះអាងថា ក្រុមឧក្រិដ្ឋជនរកប្រាក់បានជាង ១២,៥ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកក្នុងមួយឆ្នាំៗ។
ទោះបីជាកម្ពុជាបានប្រឹងប្រែងក្នុងការទប់ស្កាត់ការសម្អាតប្រាក់ ដែលជំរុញឲ្យក្រុមការងារហិរញ្ញវត្ថុ FATF សម្រេចដកកម្ពុជាពីបញ្ជីប្រផេះកាលពីខែកុម្ភៈឆ្នាំ ២០២៣ ក៏ដោយ ក៏ក្រុមអ្នកសរសេររបាយការណ៍បានចោទថា ការដកកម្ពុជាពីបញ្ជីប្រផេះនេះធ្វើឡើងដោយ«ស្ងាត់ៗ» ហើយក៏ដោយសារតែការបញ្ចុះបញ្ចូលពីកម្ពុជាផងដែរ។
ពួកគេចាត់ទុកការដកកម្ពុជាពីបញ្ជីប្រផេះនេះនឹងជំរុញឲ្យឧស្សាហកម្មឆបោករីករាលដាលកាន់តែខ្លាំង។
លោក ទូច សុខៈ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃចាត់ទុករបាយការណ៍នេះថា មានចេតនា ឬបង្កប់របៀបវារៈអ្វីមួយ ឬព្យាយាមដាក់សម្ពាធនយោបាយដើម្បីប្ដូរនូវលក្ខខណ្ឌអ្វីមួយ។
លោក សុខៈ ថ្លែងថា៖ «របាយការណ៍បែបនេះមិនមានលក្ខណៈវិទ្យាសាស្ត្រទេ ប៉ុន្តែមានរបៀបវារៈនយោបាយដើម្បីផលប្រយោជន៍អ្វីមួយ អាចជាផលប្រយោជន៍នយោបាយឬសេដ្ឋកិច្ច។ កម្ពុជាមិនមែនជាទីតាំងសម្រាប់ការឆបោកតាមអនឡាញទេ។ កម្ពុជាគឺជាជនរងគ្រោះនៃប្រទេសដែលរីកចម្រើនហើយមានការរីករាលដាលនៃល្បែងអនឡាញ ហើយវាហៀរចូលមកកម្ពុជា»។
លោក សុខៈ ទទួលស្គាល់ដែរថា ឧក្រិដ្ឋជនអាចរត់ពីកន្លែងផ្សេងអាចមកជ្រកលាក់ខ្លួននៅកម្ពុជា ដូចការលើកឡើងក្នុងរបាយការណ៍ ប៉ុន្តែលោកបញ្ជាក់ថា៖ «កម្ពុជាមិនមែនជាកន្លែងដែលសុខស្រួលសម្រាប់ពួកគេមកប្រព្រឹត្តបទល្មើសដូចរបាយការណ៍លើកឡើងទេ»។
លោកថា សមត្ថកិច្ចតែងតែបង្ក្រាបនិងបញ្ជូនជនដែលប្រព្រឹត្តបទល្មើស និងជនរងគ្រោះទៅប្រទេសរបស់ពួកគេវិញ។
លោកបន្តថា៖ «ការចោទប្រកាន់ថា កម្ពុជាគឺជាទីតាំងដ៏ធំមួយសម្រាប់ប្រព្រឹត្តអំពើឆបោកតាមអនឡាញ គឺជាការបង្ខូចកេរ្តិ៍ឈ្មោះកម្ពុជាដោយមានរបៀបវារៈនយោបាយ។ របាយការណ៍បែបនេះមិនមែនជារបាយការណ៍បែបស្ថាបនាដែលបង្ហាញពីកិច្ចសហការដើម្បីបង្ក្រាបបទល្មើសទាំងនេះទេ»។
លោកបានបញ្ជាក់ថា ក្រុមពិសេសមួយត្រូវបានបង្កើតឡើងដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការឆបោកតាមអនឡាញ ដែលជាលទ្ធផលករណីឆបោកមួយចំនួនត្រូវបានបង្ក្រាប ដែលភាគច្រើនមានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងជនជាតិចិន ឥណ្ឌូនេស៊ី វៀតណាម និងបង់ក្លាដែស។
នៅក្នុងខែមេសា ជនជាតិវៀតណាមជាង ២០០នាក់ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការឆបោកតាមអនឡាញត្រូវបានបង្ក្រាបនិងបញ្ជូនត្រឡប់ទៅវៀតណាមវិញ។ នេះបើយោងតាមអគ្គនាយកដ្ឋានអន្តោប្រវេសន៍នៃក្រសួងមហាផ្ទៃ។
ប៉ុន្តែ លោក សុខៈ បញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖ «នេះមិនមែនមានន័យថា កម្ពុជាពោរពេញទៅដោយការឆបោកតាមអនឡាញនៅទូទាំងប្រទេសដូចគេលើកឡើងនោះទេ។ ខ្ញុំយល់ថា បើសិនជាអ្នកចេញរបាយការណ៍នេះមានចេតនាចង់ជួយដោះស្រាយបញ្ហានេះ ពួកគេប្រហែលជាធ្វើការជាមួយប្រទេសដែលពាក់ព័ន្ធដើម្បីគាំទ្រដល់វិធានការរបស់ប្រទេសទាំងនោះ»។
លោកថា វិធីមួយដែលអាចទប់ស្កាត់បញ្ហានេះបាន គឺការអប់រំដល់ប្រជាពលរដ្ឋនៅប្រទេសដែលមានជនរងគ្រោះចាញ់បោកគេតាមអនឡាញ ក៏ដូចជាបង្ហាញពួកគេអំពីវិធានការផ្លូវច្បាប់។
លោកថា៖ «ដូច្នេះ បញ្ហានេះគួរតែរួមគ្នាដោះស្រាយ មិនមែនបន្ទោសទៅលើតែប្រទេសណាមួយដើម្បីជាថ្នូរនឹងលក្ខខណ្ឌអ្វីមួយ ឬ ដើម្បីចំណេញផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចនយោបាយ ទេសចរណ៍ ឬ ពាណិជ្ជកម្មនោះទេ»។
លោក យ៉ង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ថ្លែងថា លោកមិនយល់ស្របទៅនឹងការលើកឡើងក្នុងរបាយការណ៍ដែលថាកម្ពុជាមានក្រុមឧក្រិដ្ឋជនឆបោកតាមអនឡាញទ្រង់ទ្រាយធំនោះទេ។
លោកថា៖ «ខ្ញុំទទួលស្គាល់ថា មានករណីឆបោកនៅកម្ពុជា ប៉ុន្តែបើថាវាធំជាងគេនោះ មិនត្រឹមត្រូវទេ ព្រោះថា តើពួកគេបានអ្វីយកមកវាស់វែង? របាយការណ៍នេះហាក់ដូចមានបំណងអ្វីមួយ ឬមានរបៀបវារៈនយោបាយ»។
លោកថា លោកសង្កេតឃើញកម្ពុជាបានសហការជាមួយសហគមន៍អន្តរជាតិ និងប្រទេសនានា ហើយកិច្ចសហការណ៍បែបនេះត្រូវតែបង្កើនថែមទៀត។ លោកថា កម្ពុជាក៏ត្រូវតែបង្ហាញពីតួលេខពិត និងបកស្រាយត្រឡប់ទៅលើអ្វីដែលគេចោទប្រកាន់។
លោក ប៉ា ចន្ទរឿន ប្រធានវិទ្យាស្ថានប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជា ថ្លែងថា បញ្ហាឆបោកតែងតែត្រូវបានលើកឡើងដោយសហគមន៍អន្តរជាតិ និងអង្គការមួយចំនួន។
លោកថា របាយការណ៍របស់វិទ្យាស្ថានសន្តិភាពអាមេរិកក៏ជាការដាស់តឿនដល់កម្ពុជាក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំង និងទប់ស្កាត់បទល្មើសទាំងនេះ តាមរយៈការពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ និងកិច្ចសហការជាមួយប្រទេសនានា។
លោក យ៉ង់ គឹមអេង ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍និងសន្ដិភាព ក៏យល់ឃើញស្រដៀងគ្នានេះដែរ ដោយលោកថា បញ្ហាឆបោកនេះធ្វើឲ្យភ្ញៀវបរទេស និងអ្នកវិនិយោគទុនភ័យខ្លាច។
ទាំងលោក ប៉ា ចន្ទរឿន និងលោក យ៉ង់ គឹមអេង សុទ្ធតែបានលើកទឹកចិត្តឲ្យរដ្ឋាភិបាលបង្កើនកិច្ចសហការបន្ថែមទៀតជាមួយប្រទេសដែលមានជនសង្ស័យ ឬ ជនរងគ្រោះច្រើនមកកម្ពុជា និងបង្កើតការអនុវត្តច្បាប់ទៅលើបញ្ហានេះ។
លោក គឹមអេង ថ្លែងថា៖ «យើងអាចពិនិត្យមើលទៅលើសមត្ថភាពផ្នែកបច្ចេកវិទ្យារបស់យើងក្នុងការពិនិត្យតាមដានការឆបោកតាមអនឡាញដើម្បីដឹងថា ត្រូវទប់ស្កាត់បែបណា។ ដូច្នេះ សមត្ថភាពរបស់អាជ្ញាធរត្រូវតែនាំមុខក្រុមឧក្រិដ្ឋជន ដើម្បីឲ្យយើងអាចការពារកេរ្តិ៍ឈ្មោះ និងការរីកចម្រើនផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចរបស់យើង»៕
