![](https://pppkhmer.sgp1.digitaloceanspaces.com/image/main/20247/23_7_2024__m8g3180.jpg)
ថ្នាំញៀនដែលសមត្ថកិច្ចបង្រ្កាបបាន និង ត្រៀមសម្រាប់ដុតបំផ្លាញចោល នៅរាជធានីភ្នំពេញកាលពីឆ្នាំមុន។ Post Staff
ភ្នំពេញៈ គ្រឿងញៀនបែបធម្មជាតិលែងមានវត្តមានទៀតហើយនៅកម្ពុជា ប៉ុន្តែវាជំនួសមកវិញនូវគ្រឿងញៀនបែបសំយោគ ដែលប្រើប្រាស់សារធាតុគីមីសុទ្ធក្នុងការផលិត ដែលធ្វើឱ្យអ្នកញៀនឆាប់បាត់បង់ការចងចាំ ខណៈពេលដែលមិនទាន់មានវិធីសាស្រ្តជាក់ស្តែងក្នុងការព្យាបាលឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពនោះទេ រហូតមកដល់ពេលនេះ។
លោក មាស វិរិទ្ធ អគ្គលេខាធិការនៃអគ្គលេខាធិការដ្ឋានអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀនបានធ្វើការកត់សម្គាល់ថា ក្រុមឧក្រិដ្ឋជនគ្រឿងញៀនបានផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថពីការផលិតគ្រឿងញៀនធម្មជាតិមកជាបង្កើនសកម្មភាពផលិតគ្រឿងញៀនបែបសំយោគវិញ។ គ្រឿងញៀនបែបសំយោគគឺងាយស្រួលក្នុងការផលិតដែលមិនរើសទីតាំងភូមិសាស្រ្ត និងចំណាយពេលវេលាខ្លីក្នុងការប្រើប្រាស់សារធាតុគីមីផ្សំ។
លោកថ្លែងដូច្នេះថា៖ «បច្ចុប្បន្ននេះគ្រឿងញៀន មិនមែនជាគ្រឿងញៀនធម្មជាតិនោះទេ និន្នាការថ្មីគឺក្រុមឧក្រិដ្ឋជនធ្វើសកម្មភាពផលិតជាគ្រឿងញៀនសំយោគ ដែលជាគ្រឿងញៀនមួយងាយផលិត មិនប្រើប្រាស់ដីចំការក្នុងការដាំដុះរុក្ខជាតិញៀនទេ»។
គ្រឿងញៀនសំយោគ
លោកពន្យល់ថា ពាក្យថាការផលិតគ្រឿងញៀនសំយោគគឺការផលិតគ្រឿងញៀន ដែលមិនពឹងផ្អែក ទៅលើរុក្ខជាតិញៀន ដូចជា រុក្ខជាតិ អាភៀន និង កញ្ឆា ជាដើម។ ប៉ុនុ្តការផលិតគ្រឿងញៀនសំយោគគឺពឹងផ្អែកលើសារធាតុគីមីផ្សំ ដូចជា មេតាំហ្វេតាមីន អំហ្វីតាមីន អ៊ិចស្តាស៊ី និងកេតាម៉ីន ឬម្សៅសប្បាយ ។ ចំណែកឯ ប្រភេទ ហេរ៉ូអ៊ីន គេហៅថា គ្រឿងញៀន ពាក់កណ្តាលសំយោគ។
និន្នាការនៃការផលិតគ្រឿងញៀនសំយោគនេះមានការកើនឡើងយ៉ាងផុសផុលនៅតំបន់ត្រីកោណមាសដែលជាតំបន់មានពំ្រទល់រួមគ្នារវាងប្រទេស ឡាវ ថៃ និង មីយ៉ាន់ម៉ា ដោយសារតែតំបន់នោះមិនមានរដ្ឋបាលគ្រប់គ្រងច្បាស់លាស់។ ឱ្យតែមានសារធាតុគីមីផ្សំគ្រប់គ្រាន់ អ្នកជំនាញ និង ឧបករណ៍ផលិតនោះ ពួកគេអាចផលិតគ្រឿងញៀនសំយោគបានតែក្នុងរយៈពេលតែ ២ ឬ ៣ ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ការផលិតគ្រឿងញៀនសំយោគហ្នឹងមិនអាចមើលតាមផ្កាយរណបឃើញទេ ដោយសារតែគេធ្វើក្នុងរោង ឃ្លាំង ឬកន្លែងដាច់ស្រយាល ដែលសមត្ថកិច្ចពិបាកនឹងចូលទៅដល់។ វាខុសពីតំបន់អាភឿន ឬកញ្ឆា ដែលអាចមើលពីលើឃើញចំការ ឬក៏ថ្នាលនៃការដាំដុះ ហើយសមត្ថកិច្ចអាចមានឱកាសច្រើនក្នុងការបង្រ្កាប»។
សារធាតុគីមីផ្សំទាំងនោះ គឺងាយស្រួលក្នុងការដឹកជញ្ជូនផងដែរ ដែលសមត្ថកិច្ចនៃប្រទេសភាគច្រើននៅមិនទាន់មានយន្តការក្នុងការគ្រប់គ្រង និងត្រួតពិនិត្យសារធាតុគីមីផ្សំទាំងនោះឱ្យបានច្បាស់លាស់នៅឡើយទេ។
លោកបន្តថា៖ «បច្ចុប្បនេះ យើងបានចាត់ទុកថា បើគ្មានសារធាតុគីមីផ្សំទេ គ្រឿងញៀនក៏មិនមានដែរ។ ចឹងយន្តការនៃការអនុវត្តច្បាប់គឺធ្វើយ៉ាងណាកុំឱ្យសារធាតុគីមីផ្សំ ត្រូវបានគេដឹកជញ្ជូនឬត្រូវបានគេបង្វែរពីសកម្មភាពស្របច្បាប់យកទៅធ្វើសម្មភាពខុសច្បាប់ ដូចជា ការផលិតគ្រឿងញៀនសំយោគនេះឯង»។
លោកបានកត់សម្គាល់ឃើញថា អ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនប្រមាណជា ៨០ភាគរយ ប្រើប្រភេទគ្រឿងញៀនមានសារធាតុគីមីមេតាំហ្វេតាមីន។ បន្ទាប់ពីនោះមានសារធាតុប្រភេទ អិចស្តាស៊ី កេតាមីន និងសារធាតុញៀនផ្សេងទៀត។
លោកថា «អញ្ចឹង នៅកម្ពុជាមិនមានទីផ្សារប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនធម្មជាតិប្រភេទអាភឿននោះទេ»។
ការផលិតគ្រឿងញៀនសំយោគមានបរិមាណច្រើនដែលក្នុងមួយចង្វាក់ផលិតកម្មអាចបានទៅដល់រាប់តោនដែលធ្វើឱ្យតម្លៃគ្រឿងញៀននេះមានការធ្លាក់ចុះ។ នៅពេលតម្លៃមានការធ្លាក់ចុះ សកម្មភាពនៃការជួញដូរ និងដឹកជញ្ជូនមានច្រើនដែរ ក្នុងបរិមាណច្រើនក្នុងមួយជើងៗ។ បើសមត្ថកិច្ចចាប់បានម្តងម្កាល វាក៏មិនបង្កបញ្ហាដល់ការជួញដូរដែរ ព្រោះគ្រឿងញៀនទិញមកមានតម្លៃទាប ដែលខុសពីមុនគ្រឿងញៀនមានតម្លៃខ្ពស់។
ការប្រើប្រាស់ និង បន្សាបគ្រឿងញៀន
ជាទូទៅ ការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនមានបីប្រភេទ គឺការប្រើប្រាស់ដោយស្ម័គ្រចិត្ត ដោយគេបន្លំ និងដោយគេបង្ខំ។ ការប្រើប្រាស់ដោយគេបន្លំមានដូចជាការកុហកជនរងគ្រោះថា គ្រឿងញៀននោះគឺជាថ្នាំប៉ូវកម្លាំង ថ្នាំធ្វើឱ្យរៀនពូកែ ឬថ្នាំបង្កើនសម្ផស្សជាដើម។
ដោយឡែក ចំពោះការបន្សាបគ្រឿងញៀនវិញ ត្រូវបានលោក មាស វិរិទ្ធ ពន្យល់ថា ពាក្យថាបន្សាប មិនមែនយកថ្នាំអ្វីមួយទៅបន្សាបទេ។ ការបន្សាប គឺជាការទុកលទ្ធភាពឱ្យបុគ្គលប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀននោះ បញ្ចេញសារធាតុញៀនឱ្យអស់ពីក្នុងខ្លួន តាមមធ្យោបាយបច្ចេកទេសវេជ្ជសាស្រ្ត។ ក្នុងនោះរួមមាន ការហូបទឹកឱ្យបានច្រើន និងការដាក់សេរ៉ូម ដើម្បីឱ្យសារធាតុញៀនចេញអស់ពីក្នុងខ្លួន។
សារធាតុញៀនចេញអស់ពីក្នុងខ្លួនយ៉ាងយូរបំផុតក្នុងរយៈពេល ១៤ថ្ងៃ។ នៅពេលសារធាតុញៀនចេញបន្តិច រោគសញ្ញាញៀនក៏បង្ហាញចេញមកដែរ។ សារធាតុញៀនកាន់តែថយចុះ រោគសញ្ញាញៀនក៏កាន់តែធ្វើទុកបុកម្នេញក្នុងខ្លួន ដូចអ្នកញៀនស្រាដូច្នេះដែរដូចជា៖ ទឹកភ្នែកហៀរ មុខក្រហម និយាយឡុលៗ ដោយសារតែសារធាតុស្រា អេតាណុលចេញអស់ពីក្នុងខ្លួន។ បើអ្នកញៀនផឹកបញ្ជូលអេតាណុលវិញ នោះរោគសញ្ញាទំាងនោះនឹងបាត់ទៅវិញ។
លោកថ្លែងថា៖ «ចឹង អ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនក៏ចឹងដែរ កាលណា បញ្ចេញសារធាតុញៀនអស់ពីខ្លួន រោគសញ្ញាញៀនលេចឡើង ហើយគេព្យាបាលរោគសញ្ញាញៀនហ្នឹងឯង។ ពាក្យសាមញ្ញរបស់ពេទ្យគេហៅថា រោគសញ្ញាដុះមេ ឬរោគសញ្ញារើមេហ្នឹង»។
បន្ទាប់ពីនោះ គឺការព្យាបាលជំងឺផ្សេងៗទៀត ដែលបានកើតឡើង នៅពេលបុគ្គលនោះ ស្ថិតក្នុងស្ថានភាពញៀនគ្រឿងញៀន។ ការព្យាបាលក្នុងដំណាក់កាលនេះអាស្រ័យលើស្ថានភាពស្រាល ឬ ធ្ងន់របស់បុគ្គលនោះ ដែលមានរយៈពេលចាប់ពី ១ខែកន្លះ ទៅ ៣ខែ។ ក្រោយពេលគាត់មានប្រក្រតីភាពឡើងវិញ ដែលអាចគ្រប់គ្រងខ្លួនឯងបាន នោះនឹងទទួលការចាប់ផ្តើមស្តារនីតិសម្បទា។
លោកគូសបញ្ជាក់ថា៖ «ការបន្សាប ការព្យាបាល និង ការស្តារនីតិសម្បទាគឺបែបនេះឯង កុំឱ្យយល់ថា បន្សាបយកថ្នាំអីទៅបន្សាប? មិនមែនទេ។ គឺថ្នាំព្យាបាលសញ្ញាដុះមេ។ គ្រឿងញៀនសំយោគដល់ពេលនេះអត់មានមធ្យោបាយជាក់ស្តែងក្នុងការព្យាបាលឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពទេ»។
ហេតុនេះ វិធីសាស្រ្តតែមួយគឺការបង្កើនការអប់រំផ្សព្វផ្សាយ ដើម្បីឱ្យពលរដ្ឋមានការយល់ដឹងស៊ីជម្រៅពីផលប៉ះពាល់ និងគ្រោះថ្នាក់ដែលបណ្តាលពីគ្រឿងញៀន។ នៅពេលដែលមានការយល់ដឹងហើយ នោះពលរដ្ឋ ពិសេសយុវជននឹងបដិសេធគ្រឿងញៀន។ បើពលរដ្ឋទាំងអស់គ្នាបដិសេធ នោះទីផ្សារគ្រឿងញៀនអត់មាន ហើយក្រុមជួញដូរអត់មានឱកាសដូចគ្នាដែរ។
លោក មាស សុវណ្ណ ប្រធានសមាគមសង្រ្គោះជនរងគ្រោះដោយសារគ្រឿងញៀនកម្ពុជាបានឱ្យដឹងថា ការព្យាបាលចំពោះអ្នកគ្រឿងញៀនគីមីសំយោគមានការលំបាកច្រើន ព្រោះផលប៉ះពាល់វាខ្លាំង ដែលអ្នកខ្លះជិតឆ្កួតក៏មានដែរ ដែលខុសពីការញៀនដោយថ្នាំញៀនបែបធម្មជាតិដូចជា អាភឿន និង កញ្ឆា។
លោកថ្លែងថា៖ «វាពិបាកព្យាបាល ខ្លះដូចឆ្កួតទៅហើយ ព្រោះវាប៉ះពាល់សរសៃប្រសាទធ្ងន់ធ្ងរ។ គ្រឿងញៀនកែច្នៃសំយោគនេះ និយាយរួមយកជាតិគីមីយកទៅធ្វើហ្នឹង។ វាធ្វើឱ្យមនុស្សឆាប់វង្វេង ឆាប់បាត់បង់ការចងចាំ។ ខួរក្បាលដូច អង្គចងចាំមួយចឹង បើឆេះបាត់ហើយ មានអីដូរ ឆ្កួតបាត់ទៅ។ ខ្លះ១ឆ្នាំ ២ឆ្នាំអីមិនទាន់ជាផង»។
លោកបានកត់សម្គាល់ឃើញថា អ្នកញៀនកន្លងមកដែលទៅទទួលការព្យាបាលនៅមណ្ឌលលោកគឺបានប្រើប្រាស់ថ្នាំញៀនមេតាំហ្វេតាមីន ប្រភេទម៉ាទឹកកក។
នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ កម្ពុជាមានមណ្ឌលបន្សាប ព្យាបាល និង ស្តារនីតិសម្បទាចំនួន ១៥ ដែលមានអ្នកញៀនថ្នាំញៀនប្រមាណជា ២ម៉ឺននាក់។ អ្នកញៀនថ្នាំញៀនមានអាយុចន្លោះពី ១៨ ទៅ ៣៥ឆ្នាំ។
ក្នុងរយៈពេលជាង ៦ខែនៃឆ្នាំ ២០២៤ នេះ គ្រឿងញៀនចំនួន ៥ ៦៥៦ករណីត្រូវបានបង្រ្កាប។ ក្នុងនោះ មនុស្សចំនួន១៣ ៩៥៥នាក់ត្រូវបានចាប់ខ្លួន និងសារធាតុញៀនជាង ៥តោនត្រូវបានរឹបអូស៕