គ្រូនិងអាណាព្យាបាលសិស្សកំពុងធ្វើការវាយតម្លៃលើការសិក្សារបស់សិស្សនៅសាលាបឋមសិក្សា អូរយ៉ាដាវ ខេត្តរតនគិរី។ រូបថត សហការី
ភ្នំពេញ៖ នៅប្រទេសកម្ពុជា យុវជនមានចំនួនច្រើន ដូច្នេះកុមារនៅទូទាំងប្រទេស រួមទាំងទីក្រុង ទីប្រជុំជន ជនបទ និងជនជាតិដើមភាគតិចដែលមានសិទ្ធិទទួលបានការអប់រំ កាន់តែត្រូវបានយកចិត្ដទុកដាក់ខ្ពស់ជាងពេលណាៗទាំងអស់។
នៅពេលដែលប្រទេសជាតិឈានឆ្ពោះទៅរកការអភិវឌ្ឍន៍ ការធានាថា កុមារគ្រប់រូប ដោយមិនគិតពីសមត្ថភាព ឬសាវតារបស់ពួកគេ ទទួលបានការអប់រំប្រកបដោយគុណភាព និងការការពារសុខុមាលភាព គឺជាបញ្ហាប្រឈមដ៏ធំធេងដែលទាមទារការខិតខំប្រឹងប្រែងរួមគ្នាពីគ្រប់វិស័យនៃសង្គម។
ការអប់រំនៅកម្ពុជាកំពុងដំណើរការកំណែទម្រង់សំខាន់ៗ ដោយបានដាក់ចេញនូវផែនការសកម្មភាពអប់រំបរិយាប័ន្ន ឆ្នាំ២០២៤-២០២៨ ដែលគាំទ្រដោយក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា និងអង្គការយូនីសេហ្វ។
ផែនការនេះផ្តោតលើការផ្តល់ការអប់រំប្រកបដោយគុណភាពដល់កុមារទាំងអស់ រួមទាំងជនពិការ និងមានគោលបំណងផ្លាស់ប្តូរអាកប្បកិរិយាក្នុងសង្គម និងការគាំទ្រចាំបាច់ ក៏ដូចជាជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងចំណោមភាគីពាក់ព័ន្ធផ្សេងៗ។
លើសពីនេះ ការអប់រំឌីជីថលគឺជាការផ្តោតសំខាន់មួយ ដោយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានធ្វើកំណែទម្រង់វិស័យអប់រំជាមួយនឹងគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ចសង្គមឌីជីថលសម្រាប់ឆ្នាំ ២០២១-២០៣៥។
កំណែទម្រង់ទាំងនេះមានគោលបំណងពង្រឹងអក្ខរកម្មឌីជីថល និងបញ្ចូលបច្ចេកវិទ្យាទំនើបទៅក្នុងប្រព័ន្ធអប់រំ ផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ដល់សិស្សានុសិស្សទូទាំងប្រទេស។
ជាងនេះទៅទៀត កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងត្រូវបានធ្វើឡើងដើម្បីកែលម្អការអប់រំនៅថ្នាក់ដំបូងតាមរយៈគម្រោងអប់រំបរិយាបន្ននៅបឋមសិក្សា (IPEA) ក្រោមមូលនិធិអង្គការ USAID ដែលផ្ដោតលើជំនាញការអាននៅថ្នាក់ដំបូង ហើយកំពុងត្រូវបានធ្វើមាត្រដ្ឋានទូទាំងប្រទេសដើម្បីផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ដល់សិស្ស និងគ្រូកាន់តែច្រើន។
ការអប់រំគឺជាសិទ្ធិជាមូលដ្ឋានដែលមានចែងនៅក្នុងអនុសញ្ញាអន្តរជាតិ និងគោលនយោបាយជាតិ តែនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា សិទ្ធិទទួលបានការអប់រំប្រកបដោយគុណភាពនៅតែចែកចាយមិនស្មើគ្នា។
ការអប់រំឌីជីថលគឺជាការផ្តោតសំខាន់មួយ ដោយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានធ្វើកំណែទម្រង់វិស័យអប់រំជាមួយនឹងគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ចសង្គមឌីជីថលសម្រាប់ឆ្នាំ ២០២១-២០៣៥។ រូបថត សហការី
ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា បានឈានមុខគេក្នុងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងលើកកម្ពស់ឱកាសអប់រំនៅទូទាំងប្រទេស។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ បញ្ហាប្រឈមនៅតែបន្តកើតមាន ជាពិសេសនៅក្នុងសហគមន៍ជនបទ និងជនជាតិដើមភាគតិច ដែលភាពក្រីក្រ ភាពឯកោភូមិសាស្ត្រ និងកត្តាវប្បធម៌រារាំងលទ្ធភាពទទួលបានសាលារៀន។
ក្រសួងបានចាត់វិធានការដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាទាំងនេះ ជាពិសេសតាមរយៈគំនិតផ្តួចផ្តើមដែលមានគោលបំណងនាំយកការអប់រំដល់ប្រជាជនដាច់ស្រយាល និងក្រីក្របំផុត។
លោកស្រី ឃួន វិច្ឆិកា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា មានឱ្យដឹងថា៖ «ក្រសួងមិនត្រឹមតែផ្ដោតលើកម្រិតបឋមសិក្សាប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្ដែថែមទាំងកម្រិតមតេយ្យសិក្សា ដោយក្នុងនោះនៅតំបន់ជនភាគដើមភាគតិច ក្រសួងបានបង្កើតកម្មវិធីសិក្សាពហុភាសា ជាពិសេសខេត្ដរតនគិរី មណ្ឌលគិរី ក្រចេះ និងស្ទឹងត្រែង»។
នេះធានាថា កុមារជនជាតិដើមភាគតិចអាចរៀនជាភាសាកំណើតរបស់ពួកគេជាមួយនឹងភាសាខ្មែរ ដែលជួយថែរក្សាបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌របស់ពួកគេ ទន្ទឹមនឹងការបញ្ចូលពួកវាទៅក្នុងប្រព័ន្ធអប់រំជាតិដ៏ទូលំទូលាយផងដែរ។
លោកស្រី បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «បើក្រឡេកទៅមើលកម្រិតមតេយ្យសិក្សាចំពោះជនជាតិដើមភាគតិច យើងកំពុងតែអនុវត្ដនៅក្នុងរតនគិរី ក្រចេះ ស្ទឹងត្រែង ព្រះវិហារ ហើយក៏មានការចូលរួមពីបងប្អូនជនជាតិដើមភាគតិចទំពួន គ្រឹង ពូនង គួយ ក្រោល កាវែត ព្រៅ ចារ៉ាយ និងកាចក់ជាដើម»។
លោកស្រី បានបន្ដថា ចំពោះកម្រិតបឋមសិក្សា ក្រសួងរៀបចំឱ្យមានកម្រិតថ្នាក់ស្ពាន (ថ្នាក់ទី ១ ដល់ទី ៣) សិស្សានុសិស្សរៀនជាភាសាកំណើតតរបស់ពួកគេ ដូចជា ភាសាគ្រឹង ទំពួន ចារ៉ាយ ពូនង កាវ៉ែត និងព្រៅជាដើម អមជាមួយភាសាខ្មែរ ហើយពួកគេនឹងចាប់យកភាសាខ្មែរពេញលេញនៅកម្រិតថ្នាក់ទី ៤។
ដើម្បីទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍កុមារជនជាតិដើមភាគតិច ក្រសួងបង្កើតជាសៀវភៅសិក្សា សៀវភៅនិទានតាមភាសាជនជាតិដើមភាគតិចនីមួយៗ។
លោកស្រីបានបញ្ជាក់ថា៖ «ដើម្បីធានាថាមានគ្រូបង្រៀនប្រកបដោយជំនាញសម្រាប់ប្អូនៗមានតម្រូវការពិសេសនេះ ក្រសួងរៀបចំឱ្យមានវិទ្យាស្ថានជាតិអប់រំពិសេសដែលមានតួនាទីបណ្ដុះបណ្ដាលគ្រូបង្រៀន ដែលនៅក្នុងបន្ទប់ថ្នាក់របស់គាត់មានសិស្សមានពិការភាពរយៈពេលមួយឆ្នាំ»។
យោងតាមអ្នកនាំពាក្យ កុមារតូចទទួលបានសេវាអប់រំគ្រប់រូបភាព ៤០០ ៩៥៩នាក់ (កើន ១៣ ៦៨០នាក់ ស្មើ ៣.៥៣ភាគរយ) ស្រី ២០១ ២៩០នាក់ (កើន ៧ ២១៨នាក់ ស្មើ ៣,៧១ភាគេយ) ធៀបទៅនឹងឆ្នាំសិក្សា២០២២-២០២៣។
កុមារអាយុ ៥ឆ្នាំមាន ២១៧ ៩៥០នាក់ (កើន ៥,១១នាក់ ស្រី ២.៣៩ភាគរយ) ស្រី ១០៨ ២៣៤នាក់ (កើន ២ ៦៩៨នាក់ រសើ ២.៥៥ភាគរយ) នៅឆ្នាំសិក្សា ២០២២-២០២៣។
សិស្សបឋមសិក្សាមាន ២ ២៦៥ ៧៨៣នាក់ (កើន ៦៥ ៧៦២នាក់ ស្មើ ២.៩៨ភាគរយ) ស្រី ១ ០៨៦ ៨៩២ នាក់ (កើន ៣០ ៣០៣នាក់ ស្មើ ២,៨៦ភាគរយ) ធៀបទៅនឹងឆ្នាំសិក្សា ២០២២-២០២៣។
ការចូលរៀននៅបឋមសិក្សាសម្រេចបានអត្រាពិតនៃការសិក្សា ៩៩,៦ភាគរយ កើន ៣.៩ភាគរយ ធៀបទៅនឹងឆ្នាំសិក្សា ២០២២-២០២៣។
សិស្សមធ្យមសិក្សាបឋមភូមិមាន ៧១១ ១១៣នាក់ (កើន ១៦ ៩៥២នាក់ ស្មើ ២,៤៤ភាគរយ) ស្រី ៣៧៨ ២៤៧នាក់ (កើន ១៥ ៥៩២នាក់ ស្នេ ៤,៤០ភាគរយ) ធៀបទៅនឹងឆ្នាំសិក្សា ២០២២-២០២៣៕
