ភ្នំពេញ៖ ក្រសួង​យុត្តិធម៌​ចាត់​ទុក​សកម្មភាព​អូសទាញ​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ស្លូត​ត្រង់​ចូលរួម​ប្រឆាំង​នឹង​គម្រោង​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​អភិវឌ្ឍន៍​តំបន់​ត្រីកោណ កម្ពុជា-ឡាវ-វៀតណាម (CLV-DTA) ជា​អំពើ​​អំពើ​វិទ្ធង្សនា និង​ជាផែនការ​ប៉ុន​ប៉ង​ធ្វើ​បដិវត្តន៍​ពណ៌​ដើម្បី​ផ្តួល​រំលំ​រាជ​រដ្ឋាភិបាល។ ចំណែក​អ្នក​ចូលរួម​ក្នុង​ផែនការ​នេះ​នឹង​ត្រូវ​ជាប់​ទោស​បទល្មើស «រួម​គំនិត​ក្បត់» ដែល​ជាប់​ពន្ធនាគារ​​ពី​៥ ទៅ១០​ឆ្នាំ។

នៅ​ក្នុង​សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​ចុះ​ថ្ងៃទី១៣ ខែ​សីហា អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​យុត្តិធម៌​បាន​ពន្យល់​ផ្លូវ​ច្បាប់​ថា ផែន​ការ​ប៉ុនប៉ង​ផ្តួល​រំលំ​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​ដើម្បី​ដណ្តើម​អំណាច​តាម​មធ្យោបាយ​ក្រៅ​ពី​ការ​បោះ​ឆ្នោត ដែល​ជា​គោលការណ៍​នៃ​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​សេរីពហុបក្ស គឺ​ជា​បទ​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ធ្ងន់ធ្ងរ ដែល​ត្រូវ​ផ្តន្ទាទោស​ក្រោម​ «បទ​ល្មើស​ឧបឃាត»​ តាមបញ្ញត្តិមាត្រា ៤៥១ និង​មាត្រា ៤៥២ នៃ​ក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ដោយ​ដាក់​ពន្ធនាគារ​ពី ១៥ឆ្នាំ ​ទៅ ​៣០​ឆ្នាំ។ ​

សម្រាប់​ជនល្មើស​ជាអ្នក​រាជការ​សាធារណៈ​វិញ ​ទោស​នៃ​ «បទ​ល្មើស​ឧបឃាត» នេះ​ត្រូវ​ដាក់​ពន្ធនាគារ​អស់​មួយ​ជីវិត។

សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​បញ្ជាក់​ថា៖ «ចំពោះ​រាល់បុគ្គល​ទាំង​ឡាយ​ដែល​ចូល​រួម​នៅ​ក្នុង​គម្រោង​នេះ ត្រូវ​ជាប់​ទោសពី​បទល្មើស​ រួមគំនិតក្បត់​ ដែល​ជា​បទ​ឧក្រិដ្ឋមាន​ចែង​និងផ្តន្ទាទោស​តាម​បញ្ញត្តិ​មាត្រា ​៤៥៣ ​នៃ​ក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ​ដោយ​ដាក់​ពន្ធនាគារ​ពី ៥ឆ្នាំ​ ទៅ ១០​ឆ្នាំ ហើយ​ទោស​នេះ ត្រូវ​បន្ថែម​ស្ថាន​ទម្ងន់​ទោស​ដាក់​ពន្ធនាគារ​ពី ១០ឆ្នាំ ​ទៅ ​២០ឆ្នាំ ​ប្រសិន​បើជន​ល្មើស​គឺ​ជា​អ្នក​រាជការ​សាធារណៈ»។

សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​របស់​ក្រសួង​យុត្តិធម៌ ​ធ្វើ​ឡើង​បន្ទាប់​ពី​មាន​ការ​ប្រឆាំង​ទៅនឹង​ CVL-DTA ដែល​មាន​ខេត្ត​ ៤​ របស់​កម្ពុជា​ស្ថិត​ក្នុង​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​នេះ។ ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា​​មួយ​ចំនួន​បាន​បង្ហាញ​ក្ដី​បារម្ភ​ថា ការ​ចូល​រួម​ក្នុង​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​នេះ​នឹង​នាំ​ឲ្យ​កម្ពុជា​បាត់​បង់​ទឹកដី​ ជាពិសេស​ទៅ​ប្រទេស​វៀតណាម ទោះបីជា​រដ្ឋាភិបាល​ និង​ក្រសួង​ពាក់​ព័ន្ធ​បាន​ចេញ​សេចក្ដី​ពន្យល់​ជា​ច្រើន​លើក​ហើយ​ក្ដី។

ខណៈ​ដែល​ការ​ប្រឆាំង​នឹង​គម្រោង​នេះ​​ហាក់​មិន​សូវ​ពុះ​កញ្ជ្រោល​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​ បន្ទាប់​ពី​មាន​ការ​ពន្យល់​និង​ការ​ចាប់​ខ្លួន​មនុស្ស​មួយ​ចំនួន​ សកម្មភាព​ប្រឆាំង​នឹង​ CLV-DTA នៅ​មាន​សន្ទុះ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​មួយ​ចំនួន​ដែល​មាន​ពលរដ្ឋ ​និង​ពលករ​ខ្មែរ​រស់​នៅ​និង​ធ្វើការ​ ដូចជា​នៅ​កូរ៉េខាង​ត្បូង និង​អូស្ត្រាលី ​និង​ជប៉ុន​ ជាដើម​ ដោយ​ពួក​គេ​បាន​ចេញ​ធ្វើ​បាតុកម្ម​កាល​ពី​ថ្ងៃ​អាទិត្យ​កន្លង​ទៅ និង​គ្រោង​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ម្ដង​ទៀត​នៅ​ចុង​សប្ដាហ៍​នេះ ស្នើ​សុំ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ដក​ខ្លួន​ពី CLV-DTA។

ប៉ុន្តែ លើស​ពី​នេះ​ទៀត​ក៏​មាន​បុគ្គល​មួយ​ចំនួន​បាន​ឆ្លៀត​ឱកាស​អំពាវ​នាវ​ឲ្យ​មាន​ការ​ងើប​បះបោរ​ផ្ដួល​រំលំ​រដ្ឋាភិបាល​ផងដែរ។
លោក ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភា​ដែល​ជា​អ្នក​ចូលរួម​ផ្ដួចផ្ដើម​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​នេះ​ផ្ទាល់ កាល​ពី​ឆ្នាំ ១៩៩៩ បាន​ពន្យល់​សាជាថ្មី​អំពី​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​នេះ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ចន្ទ ទី១២ ខែសីហា។ លោក​បាន​បញ្ជាក់​ថា កម្ពុជា​មិន​ដក​ខ្លួន​ពី​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​នេះ​ទេ ពីព្រោះ​កម្ពុជា​ត្រូវ​តែ​អភិវឌ្ឍ​ទឹកដី​របស់​ខ្លួន​ ហើយ​ CLV-DTA គ្រាន់តែ​ជា​ការ​តភ្ជាប់​ផ្នែក​ហេដ្ឋរចនា​សម្ព័ន្ធ​ដើម្បី​អភិវឌ្ឍ​​សេដ្ឋកិច្ច​នៅ​តំបន់​នេះ​ប៉ុណ្ណោះ ហើយ​វា​ក៏​មិន​អាច​ឈាន​ទៅ​ដល់​ការ​បាត់​បង់​ទឹក​ដី​នោះ​ដែរ។

លោក​ក៏​បាន​រំឭក​កុំឲ្យ​អ្នក​ជំទាស់​នឹង​ CLV-DTA យក​បញ្ហា​នេះ​ទៅ​ប្រៀបធៀប​ជាមួយ​ស្ថានភាព​នៅ​បង់ក្លាដែស ដែល​មាន​បាតុកម្ម​ទម្លាក់​មេដឹកនាំ​ប្រទេស​កាល​ពី​ពេល​ថ្មីៗ​នេះ។

បើតាម​អ្នកនាំ​ពាក្យ​ក្រសួង​យុត្តិធម៌ បុគ្គលណា​ដែល​បាន​ចូលរួម​ក្នុង​អំពើ​​ «រួម​គំនិតក្បត់»​ ឬ​ចូល​រួម​ក្នុង​គម្រោង​ខាង​លើ​ នឹង​ទទួល​បាន​កា​រលើក​លែង​ឲ្យ​រួចផុត​ពី​ការ​ទទួល​ទោស ​ប្រសិន​បើ​​បុគ្គល​នោះ​បាន​សារ​ភាព​ចំពោះ​មុខ​អាជ្ញាធរ​មាន​សមត្ថកិច្ច ​និង​សហការ​ឈាន​ទៅ​បង្ក្រាប​បទ​ល្មើស​នេះ។

អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​យុត្តិធម៌ ​ក៏​ស្នើ​ដល់​កង​កម្លាំង​មាន​សមត្ថកិច្ច​ពាក់​ព័ន្ធ​ទាំង​អស់​ឲ្យ​ចាត់​វិធាន​ការ​ម៉ឺងម៉ាត់​បំផុត និង​តឹងរ៉ឹង​បំផុត​ចំពោះ​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ប្រឆាំង​នឹង​សន្តិសុខ​នៃ​រដ្ឋ ​ដើម្បី​ធានា​ការពារ ​និង​ថែ​រក្សា​សន្តិសុខ​ជាតិ ស្ថិរភាព​សង្គម និង ​វិបុលភាព​របស់​ប្រទេស​ជាតិ។ ដោយដាច់ខាតមិនត្រូវអនុញ្ញាតឱ្យកម្លាំងនៃក្រុមនយោបាយជ្រុលនិយមណាមួយ មកបំផ្លាញសន្តិភាពរបស់ប្រទេសជាតិ និងសេចក្តីសុខសាន្តរបស់ប្រជាជនកម្ពុជាឡើយ។

អ្នកនាំ​ពាក្យ​ក្រសួងយុត្តិធម៌ ​អំពាវនាវ​ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋ​កុំ​ឲ្យ​​កុំចាញ់​ឧបាយកល​បោក​បញ្ឆោត​របស់​«មេខ្លោង​នៃ​ចលនា​បដិវត្តន៍​ពណ៌»។

លោក ប៉ា ច័ន្ទរឿន ប្រធាន​វិទ្យាស្ថាន​ប្រជាធិបតេយ្យ​កម្ពុជា បាន​ថ្លែង​ថា ការ​ប្រឆាំង​នឹង​ CLV-DTA និង​ការ​គាំទ្រ​ហាក់​មាន​សន្ទុះ​ខ្លាំង​ក្នុង​រយៈ​ពេល​ប៉ុន្មាន​ថ្ងៃ​ចុងក្រោយ​នេះ។ លោក​ស្នើ​ឲ្យ​គ្រប់ភាគី​ ទាំង​អ្នក​តវ៉ា និង​អ្នក​គាំទ្រ​និង​អាជ្ញាធរ បញ្ចុះ​កម្ដៅ​នៃ​ការ​ប្រឈម​មុខ​ដាក់​គ្នា​ហើយ​ងាក​ទៅ​កាន់​ការ​បកស្រាយ​កាន់​តែ​ច្រើន​អំពី​គម្រោង​នេះ ដើម្បី​បង្ហាញ​ពី​ភាព​ស្អាត​ស្អំ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ផងដែរ។

លោក​បន្ត​ថា៖ «ចំណែក​ប្រជាពលរដ្ឋ​វិញ គួរ​តែ​រក​ច្រក​ដើម្បី​ចូលរួម​ចំណែក​ក្នុង​ការ​ផ្ដល់​ធាតុ​ចូល ឬ​អនុសាសន៍​សម្រាប់​រដ្ឋាភិបាល​ដើម្បី​ដោះស្រាយ​ការ​បារម្ភ​របស់​ខ្លួន​រឿង CLV។ ខ្ញុំ​ឃើញ​វិធី​មួយ​ដែល​មិន​ទាន់​បាន​ប្រើ​គឺ​យន្តការ​សភា​ជាតិ។ ប្រសិន​បើ​មាន​ការ​ជជែក​វែក​ញែក​ដេញដោល​គ្នា ហើយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​យើង​ប្រើ​យន្តការ​នេះ​ឲ្យ​មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល​បក​ស្រាយ ខ្ញុំ​ជឿ​ថា ភាព​តានតឹង​នឹង​ធូរ​ស្រាល»។

លោក​បន្ត​ថា លោក​គាំ​ទ្រ​ការ​លើក​ឡើង​របស់​លោក​នាយករដ្ឋ​មន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ដែល​បាន​លើក​ទឹក​ចិត្ត​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទៅ​លេង​តំបន់​នៃ​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ CLV-DTA។ លោក​ថា ការ​ធ្វើ​ដូច្នេះ​ប្រជាពលរដ្ឋ​នឹង​បាន​ដឹង​កាន់​តែ​ច្បាស់​អំពី​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​នេះ​ហើយ​កម្ដៅ​នៃ​ការ​ប្រឆាំង​នឹង​គម្រោង​នេះ​អាច​ចុះ៕