ទិដ្ឋភាពដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមា ខេត្តមណ្ឌលគិរី។ រូបថត AKP
មណ្ឌលគិរីៈ គម្រោងរេដបូកក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមា បានជួយបញ្ចៀសការបំភាយឧស្ម័នកាបូនិច (CO2) ទៅក្នុងបរិយាកាសជាង ២០លានតោននិងជួយទប់ស្កាត់ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើប្រមាណជា ២៥ ០០០ហិកតាដែលការបំផ្លាញព្រៃឈើនេះជាបញ្ហាប្រឈមមួយក្នុងការអនុវត្តគម្រោង។ នេះបើយោងតាមការសិក្សាពីគម្រោងរេដបូកនៅកម្ពុជារបស់ USAID អភិរក្ស (USAID Conserve)។
USAID អភិរក្សបានឱ្យដឹងនាថ្ងៃទី២៨ ខែសីហានេះថា USAID កម្ពុជា បានគាំទ្រដល់ការអភិវឌ្ឍគម្រោងរេដបូកចំនួន៩នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១២មក។ គម្រោងរេដបូក កែវសីមា ជាគម្រោងមួយក្នុងចំណោមគម្រោងទាំងនោះ។
គម្រោងនេះត្រូវបានចុះបញ្ជីរួចហើយ និងកំពុងតែអនុវត្តលើផ្ទៃដីព្រៃទំហំ ១៦៦ ៩៨៣ហិកតា ក្នុងចំណោមផ្ទៃដីជាង ៣០០ ០០០ហិកតានៃដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមា ស្ថិតក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរី។ តាមការប៉ាន់ស្មានប្រចាំឆ្នាំ គម្រោងនេះអាចជួយកាត់បន្ថយការបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនិចបានចំនួន ១ ៤២៦ ៦៤៨តោន (tco2e)។
ការសិក្សាបានសរសេរថា៖ «រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន គម្រោងរេដបូកក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមាបានជួយបញ្ចៀសការបំភាយឧស្ម័នកាបូនិចទៅក្នុងបរិយាកាសជាង ២០លានតោន និងជួយទប់ស្កាត់ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើប្រមាណជា ២៥ ០០០ហិកតា»។
ទោះយ៉ាងណា ការអនុវត្តគម្រោងក៏ប្រឈមទៅនឹងការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ ដើម្បីបំពេញតម្រូវការសម្រាប់ផលិតកសិកម្ម និងរ៉ែ ដែលអាចជាការលំបាកមួយចំពោះអ្នកអនុវត្តគម្រោងក្នុងការដោះស្រាយផងដែរ។
ដើឈើខ្ពស់សន្លឹមក្នុងព្រៃដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមា។ គម្រោងរេដបូក កែវសីមា I Keo Seima REDD+
ដែនជម្រកសត្វព្រៃនេះ ជាតំបន់ការពារ ដែលងាយរងគ្រោះបំផុតនៅកម្ពុជា ដែលមានប្រភេទសត្វកំពុងតែរងការគំរាមកំហែងយ៉ាងហោចណាស់ចំនួន ៧៥ប្រភេទ។ ពលរដ្ឋជនជាតិដើមភាគតិចចំនួន ២០ភូមិ ដែលមានសមាជិកសហគមន៍ប្រហែល ២០ ០០០នាក់កំពុងតែរស់នៅក្នុងតំបន់គម្រោងនេះ។
គម្រោងរេដបូក ទំរីង (Tumring REDD+Project) ដែលស្ថិតក្នុងខេត្តកំពង់ធំមានទំហំ ៦៧ ៧៩១ហិកតានោះ ក៏ត្រូវបានចុះបញ្ជីនិងកំពុងតែអនុវត្តផងដែរ។ តាមការប៉ាន់ស្មានគម្រោងនេះអាចកាត់បន្ថយការបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនិចប្រចាំឆ្នាំបានចំនួន ៣៧៨ ៤៣៤តោនផងដែរ។ វាជាគម្រោងរួមរបស់ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង និងកម្ពុជា។
គម្រោងរេដបូកផ្សេងទៀតនៅកម្ពុជា ដែលកំពុងតែស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលសិក្សានៅឡើយមាន ដូចជា គម្រោងនៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃលំផាត់ តំបន់ជួរភ្នំក្រវាញកណ្តាល ដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំត្នោត តំបន់ទេសភាពវាលទំនាបខាងជើង ដែនជម្រកសត្វព្រៃសៀមប៉ាង ដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រៃឡង់ និង ដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំសំកុស។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក ខ្វៃ អាទិត្យា ជាប់រវល់មិនអាចធ្វើអត្ថាធិប្បាយបានទេពាក់ព័ន្ធនឹងគម្រោងនេះ។
មន្រ្តីនៅមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តមណ្ឌលគិរីធ្លាប់បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ថា មន្ទីរមានមន្រ្តីឧទ្យានុរក្សបរិស្ថានចំនួន ៩៤នាក់ ប៉ុន្តែត្រូវទទួលភារៈកិច្ចល្បាតតំបន់អភិរក្សប្រមាណជា ១លានហិកតានាពេលបច្ចុប្បនេះ។
ទំហំព្រៃឈើដែលត្រូវដើរល្បាត និងចំនួនមន្រ្តីឧទ្យានុរក្សដែលមានគឺមិនសូវមានតុល្យាភាពនឹងគ្នា។ ហេតុនេះការចុះល្បាតទប់ស្កាត់បទល្មើសមានការឆកល្វែងខ្លះ ដោយសារតែកន្លែងខ្លះ ក្រុមល្បាតមិនអាចធ្វើដំណើរទៅដល់នោះទេ ពិសេសគឺនៅក្នុងរដូវវស្សា។
ឧន្យានុរក្សដើរល្បាតក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមានាពេលកន្លងមក។ គម្រោងរេដបូក កែវសីមា I Keo Seima REDD+
USAID អភិរក្ស ក៏បានចែករំលែកបទពិសោធន៍ និងបង្ហាញពីទិដ្ឋភាពទូទៅនៃការគាំទ្ររយៈពេល ១២ឆ្នាំ របស់ទីភ្នាក់ងារជំនួយអាមេរិក (USAID) ចំពោះគម្រោងរេដបូកនៅកម្ពុជា ជាមួយភាគីនិងភាគីពាក់ព័ន្ធមកពីបណ្តាប្រទេសក្នុងអាស៊ានផងដែរ។
ការចែករំលែកនេះត្រូវបានធ្វើឡើងក្នុងទីក្រុង ហ្សាកាតា ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ក្នុងកិច្ចពិភាក្សាតុមូល និងនៅក្នុងសិក្ខាសាលាស្តីពីទីផ្សារកាបូនអាស៊ាន ដែលរៀបចំដោយស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកនៅទីក្រុង ហ្សាកាតា និងបេសកកម្មសហរដ្ឋអាមេរិកចំពោះអាស៊ានកាលពីពេលថ្មីៗនេះ។
កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងទាំងនេះ និង ស្ថានភាពទូទៅរបស់គម្រោងរេដបូកនៅទូទាំងពិភពលោក គឺជាចំណុចចម្បងនៅក្នុងការសិក្សានេះ។ សេចក្តីសន្និដ្ឋានសំខាន់នៃការសិក្សានេះបានផ្តោតសំខាន់ទៅលើភាពធន់ សាមគ្គីភាព និងបរិយាបន្ន នៃគម្រោងរេដបូក ដែលគាំទ្រដោយ USAID កម្ពុជា។
USAID អភិរក្សបានលើកឡើងថា ការអភិវឌ្ឍន៍គម្រោងរេដបូកប្រកបដោយការចូលរួមខ្ពស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងបណ្តាប្រទេសផ្សេងទៀត គឺមានសារៈសំខាន់ក្នុងការធានានូវទំនុកចិត្តរបស់រដ្ឋាភិបាល អ្នកវិនិយោគ និងសង្គមស៊ីវិល ចំពោះតួនាទីវិជ្ជមាន ដែលគម្រោងរេដបូកអាចជួយក្នុងការដោះស្រាយវិបត្តិអាកាសធាតុ គាំទ្រដល់ការអភិវឌ្ឍក្នុងស្រុក និងការអភិរក្សជីវៈចម្រុះ៕
