ជ្រូកទឹក ដែលជាសត្វសមុទ្រកម្ររត្រូវបានប្រទះឃើញឡើងវិញ នៅសមុទ្រកម្ពុជា។ រូបថត ក្រសួងកសិកម្ម
កែបៈ គម្រោងទម្លាក់ប្រអប់ថ្មបេតុងបង្កើតជម្រកសិប្បនិមិត្តក្នុងសមុទ្រ នឹងពង្រីកទៅកាន់ខេត្តចំនួន ៣ផ្សេងទៀត បន្ទាប់ពីគម្រោងនេះអនុវត្តដោយជោគជ័យលើការអភិរក្សធនធានជលផលបាតសមុទ្រក្នុងខេត្តកែប ដែលកំពុងតែទាក់ទាញប្រភេទសត្វកម្ររ និងងាយរងគ្រោះត្រឡប់មកវិញ។
រដ្ឋបាលជលផល នៃក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទបានកំពុងតែសហការជាមួយនឹងអង្គការអភិរក្សសមុទ្រកម្ពុជា (MCC) ដើម្បីអភិរក្សធនធានជលផលសមុទ្រ ដោយបានរៀបចំផែនការ ដាក់ពង្រាយនូវសំណង់ជម្រកសិប្បនិមិត្តនៅក្នុងតំបន់គោលដៅសំខាន់ៗនៅតាមបណ្តោយឆ្នេរក្នុងខេត្តកែប។ ក្នុងនោះ ក៏មាននៅកោះអាចម៍សេះ ដែលមានចម្ងាយប្រហែលជា ១៣គីឡូម៉ែត្រពីក្រុងកែបផងដែរ។
«តាមរយៈកិច្ចសហការនេះយើងទំលាក់បានជាង ២០០ប្រអប់ហើយក្នុងភូមិសាស្រ្តខេត្កកែបនេះ ហើយយើងមើលឃើញថាលទ្ធផលគឺវាល្អប្រសើរមែនទែន...ដំបូងយើងថា ជាទីជម្រកសិប្បនិមិត្ត ប៉ុន្តែក្រោយពេលដាក់បានមួយរយៈទៅ វាបានក្លាយជាទីជម្រកមួយ ដែលមានលក្ខណៈធម្មជាតិផងដែរ»។ នេះជាការថ្លែងរបស់លោកខូវ គួង អនុប្រធានរដ្ឋបាលជលផល នៅក្នុងវីដេអូឯកសារមួយ ស្ដីអំពីការងារអភិរក្សធនធានជលផលបាតសមុទ្រនៅតំបន់កោះអាចម៍សេះ។ វីដេអូនេះត្រូវបានផលិត ហើយចេញផ្សាយដោយក្រសួងកសិកម្មនាល្ងាចថ្ងៃចន្ទ ទី២ ខែកញ្ញានេះ។
លោក អ៊ុក វិបុល ប្រធាននាយកដ្ឋានអភិរក្សជលផល នៃក្រសួងកសិកម្មបានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ថា កិច្ចសហការជាមួយនឹងអង្គការ MCC នេះត្រូវបានធ្វើឡើងប្រមាណជាជាង ១០ឆ្នាំមកហើយ។ ប៉ុន្តែគម្រោងទំលាក់ប្រអប់បេតុងនេះបាននឹងកំពុងតែធ្វើអស់រយៈពេលប្រហែល៤ឆ្នាំមកហើយ ដើម្បីស្តារប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីឡើងវិញ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖«ជម្រកសត្វទាំងអស់ហ្នឹង ជាពិសេសគឺស្មៅសមុទ្រដែល ពីដើមយើងធ្លាប់ មាន តែ២ពាន់ហិកតាទេ តែឥលូវវាកើនឡើងដល់៦ពាន់ហិកតាហើយ ក្រោយពីទំលាក់ប្រអប់បេតុងហ្នឹងមក»។
ប្រអប់បេតុងនេះមានតួនាទីសំខាន់ៗចំនួន ២ គឺវាជួយបង្កើនជម្រកដល់ជីវចម្រុះ និងទប់ស្កាត់បទល្មើសផ្សេង។ ហេតុនេះ ហើយ បានជាស្មៅសមុទ្រលួតលាស់លឿនជាងគេ។
កញ្ញា ថាប់ រចនា នាយកប្រតិបត្តិនៃអង្គការ MCC បានពន្យល់ក្នុងវីដេអូនេះថា សំណង់ជម្រកត្រីសិប្បនិមិត្តគឺជាសំណង់ម្យ៉ាង ដែលធ្វើឡើងក្នុងគោលបំណងធ្វើជាជម្រក ផ្តល់ជាកន្លែងលាក់ពួនការពារសុវត្ថិភាព ផ្តល់ជាចំណីអាហារ។ មួយវិញទៀតសំណង់នេះដើរតួនាទីសំខាន់មែនទែននៅក្នុងការចម្រោះគុណភាពទឹក។
ប្រអប់នេះត្រូវសាងសង់នៅលើគោក ដោយចាក់បេតុង ហើយទុកចន្លោះពី ១ខែកន្លះ ទៅ២ខែ ទើបទំលាក់ទៅក្នុងទឹកម្តងមួយៗ។ បន្ទាប់មកក្រុមការងារមុជទឹកចុះទៅរៀបដាក់លើគ្នាជាប្រអប់ ដោយចងខ្សែភ្ជាប់គ្នាតាមរន្ធ ដែលចោះរួចជាស្រាច។ ក្នុងមួយប្រអប់មានបេតុងប្រមាណជា១២បេតុង។
លោក អ៊ុក វិបុលក៏បានឱ្យដឹងផងដែរថា តំបន់ឆ្នេររវាងខេត្តកែប និងកំពត ដែលនៅជប់គ្នានោះគឺមានប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី ទាក់ទងគ្នា។ ការងារអភិរក្សនេះ បានកំពុងតែធ្វើឱ្យប្រភេទជលផលសមុទ្រសំខាន់ត្រឡប់មកវិញ។ ក្នុងនោះរួមមានផ្សោតយ៉ាងហោចណាស់ ៣ប្រភេទ ដូចជាផ្សោតក្បាលត្រឡោក និងផ្សោតឃ្លៀច (ផ្សោតផ្កាឈូក)ជាដើម។ តាមការវាយតម្លៃជាក់ស្តែងផ្សោតឃ្លៀចនេះមានប្រហែលជាជាង៥០ក្បាល។
លោកបញ្ជាក់ថា៖«ពីដើមមកយើងអត់ដែលមានទេ ផ្សោតរបៀបហ្នឹងទេ មានតែក្នុងដែនសមុទ្រគេផ្សេងតែពេលយើងធ្វើការគ្រប់គ្រងបានល្អ គឺផ្សោតប្រភេទហ្នឹងគឺបានចូលមក។ ជ្រូកទឹកមានទាំងកូនផងក៏បានបង្ហាញខ្លួនមានក្រោយពីបានបាត់ខ្លួនប្រមាណជា ៥ទៅ ៦ឆ្នាំមកហើយ។ អណ្តើកសមុទ្រ ក៏សម្បូរដែរ មានការកើនឡើង ព្រោះពលរដ្ឋបានយល់ដឹង និងដោះលែងត្រឡប់ទៅវិញ ហើយសត្វសេះសមុទ្រ ក៏សំបូរដែរ»។
លោក Paul Ferber ស្ថាបនិក អង្គការ MCC បានសរសរនៅលើបណ្តាញសង្គមរបស់លោកថា នៅពេលដែលលោកបានចាប់ផ្តើមការងារនេះ នៅក្នុងខេត្តកែបកាលពី១១ឆ្នាំមុន មនុស្សជាច្រើនបាននិយាយថា លោកជាមនុស្សឆ្កួត។ ពួកគេបានចោទជាសំណួរថា «ហេតុអ្វីបានជាអ្នកចង់អភិរក្សវា? វាមិនស្អាត ហើយវាត្រូវបានបំផ្លាញរួចទៅហើយ ដោយទឹកឡើងល្អក់និងកខ្វក់ទៀត»។ ប៉ុន្តែបន្ទាប់ពីរយៈពេល១១ឆ្នាំ នៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ក្រុមការងារក្នុងការស្តារ និងការពារនោះ លទ្ធផលបានបង្ហាញដោយខ្លួនឯង នោះគឺទឹកកាន់តែថ្លា សំបូរត្រី និងធនធានសមុទ្រ និងការស្តារទីជម្រកឡើងវិញ។
លោកសរសេរថា៖«តំបន់គ្រប់គ្រងជលផលសមុទ្រក្នុងខេត្តកែប ពិតជាបានសម្រេចដូចការរំពឹងទុកដែរ។ យើងមានស្មៅសមុទ្រជាង ២ 000ហិកតាលូតលាស់ឡើងវិញ ជាមួយនឹងចំនួនដ៏ច្រើននោះគឺជាស្មៅសមុទ្រ Halophila ovalis ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាស្មៅជ្រូកទឹក Dugong Grass ។ ចំនួនសត្វផ្សោត និងជ្រូកទឹកឥលូវនេះកំពុងតែត្រឡប់មកកាន់តំបន់នេះវិញ»។
លោក ខូវ គួង ក៏បានថ្លែងបន្តផងដែរថា គម្រោងនេះ នឹង បន្តពង្រីកបន្ថែមទៀតដើម្បីដាក់ពង្រាយសំណង់ជម្រកត្រីសប្បនិមិត្តឱ្យបានកាន់តែច្រើន។ តាមផែនការ ប្រអប់ថ្មសប្បនិមិត្ត ៥ ០០០ត្រូវដាក់ក្នុងសមុទ្រនៅក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំ និងពង្រីកទៅកាន់ខេត្តផ្សេងៗទៀត។ ក្នុងនោះរួមមានខេត្តកំពត ព្រះសីហនុហើយនឹងខេត្តកោះកុងផងដែរ ដើម្បីស្តារ ឬក៏បង្កើននូវ ធនធានជលផលកម្ពុជាឱ្យមាននិរន្តភាព ដែលបន្តផ្តល់ផលប្រយោជន៍ទៅថ្ងៃអនាគតថែមទៀត។
លោកថ្លែងដូច្នេះថា៖«យើងឃើញកន្លែងហ្នឹងមានជីវៈចម្រុះសំបូរបែប មានទាំងរុក្ខជាតិ មានពពួកគ្រុំ គ្រែងខ្យងអីហ្នឹង មកតោងកន្លែងហ្នឹង ហើយយើងឃើញកូនត្រីវា ហែលឆ្វាត់ឆ្វែងនៅកន្លែងហ្នឹង។ អញ្ជឹងបង្ហាញថា សំណង់ជម្រកត្រីសិប្បនិមិត្តហ្នឹង គឺពិតជាបានដើរតួយ៉ាងសំខាន់ ជាជម្រកសម្រាប់ មច្ឆាជាតិហ្នឹងមែន»។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ លោក ឌិត ទីណា និង ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ លោកសាយ សំអាល់ក៏បានចែករំលែកលើបណ្តាញសង្គមពីធនធានកាន់តែសំបូរបែបនេះហើយបានអំពាវនាវឱ្យសាធារណៈចូលរួមថែរក្សាទាំងអស់គ្នា៕
