ភ្នំពេញ៖ នៅពេលដែលប្រទេសកម្ពុជាត្រៀមខ្លួនចាកចេញពីប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួច (LDC) នៅឆ្នាំ២០២៩ ការផ្លាស់ប្តូរសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម បានធ្វើឱ្យមានការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងអំពីផលប៉ះពាល់អាជីពការងាររបស់ស្ត្រីកម្ពុជា។
ស្ត្រីត្រូវបានរំពឹងថានឹងប្រឈមមុខបញ្ហាមិនសមាមាត្រក្នុងអំឡុងពេលការផ្លាស់ប្តូរនេះ ជាពិសេសនៅក្នុងឧស្សាហកម្មដូចជាសម្លៀកបំពាក់ និងកសិកម្ម ដែលពឹងផ្អែកខ្លាំងលើកម្លាំងពលកម្មរបស់ពួកគេ។
រដ្ឋាភិបាល និងអ្នកពាក់ព័ន្ធកំពុងធ្វើការដើម្បីដោះស្រាយផលប៉ះពាល់យេនឌ័រទាំងនេះ ទន្ទឹមនឹងនោះក៏ប្រើប្រាស់ឱកាសសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍បរិយាប័ន្នផងដែរ។
សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកម្ពុជាបានពឹងផ្អែកលើវិធានការពាណិជ្ជកម្មអនុគ្រោះជាយូរយារណាស់មកហើយ ដែលនឹងត្រូវបញ្ចប់ជាបណ្តើរៗបន្ទាប់ពីបញ្ចប់ LDC។
នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍សង្ខេបគោលនយោបាយ៖ «ការព្យាករណ៍ពីគម្រោងវិភាគពាណិជ្ជកម្មសកលថាមវន្តបានប៉ាន់ប្រមាណថា ប្រទេសនេះអាចមើលឃើញការធ្លាក់ចុះ ២,៤ភាគរយ នៃការនាំចេញសរុបនៅឆ្នាំ២០៣០ ដែលស្មើរនឹងការខាតបង់ចំនួន ៧៧១,៨ លានដុល្លារ»។
សង្ខេបគោលនយោបាយស្ដីពីស្ថានភាពនៃការចាកចេញរបស់កម្ពុជាពីប្រទេសមានការអភិវឌ្ឍន៍តិចតួច (LDC)៖ ការត្រៀមខ្លួន និងផលប៉ះពាល់សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមដែលអាចកើតមាន ដែលដាក់ឱ្យដំណើរការដោយក្រសួងផែនការ និង UNDP Cambodia ចេញផ្សាយក្នុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២៤។
របាយការណ៍រួម បានបង្ហាញថា ការកាត់បន្ថយនេះនឹងប៉ះពាល់ដល់ការងារ ដោយមានការងារប្រមាណ ១៦៨០០០នាក់ ប្រឈមនឹងហានិភ័យ ដែលក្នុងនោះជិត ៥៨ ភាគរយជាស្ត្រី។
របាយការណ៍នេះបានលើកឡើងថា៖ «ចំនួនអ្នក្រីក្រថ្មីដោយសារតែការប៉ះទង្គិច LDC ត្រូវបានប៉ាន់ប្រមាណថា មានចំនួនជាង ១៤ម៉ឺននាក់ ក្នុងឆ្នាំ២០២៧ និងបន្ថែមជាង ១២ម៉ឺននាក់ ក្នុងឆ្នាំ២០២៨ ចំនួនជាង៩ម៉ឺននាក់ក្នុងឆ្នាំ២០២៩ និង ៧ម៉ឺននាក់ នៅឆ្នាំ ២០៣០ ដែលនាំឱ្យមនុស្សប្រហែលជាង ៤៣ម៉ឺននាក់ បានធ្លាក់ខ្លួនក្រីក្រដោយសារគម្រោង (LDC)នេះ»។
ឧស្សាហកម្មកាត់ដេរដែលមានបុគ្គលិកជាសជាង ៨០ភាគរយចំណោម ៩១០០០នាក់នៅក្នុងរោងចក្រជាង ១៥០០ មានភាពងាយរងគ្រោះជាពិសេស
ចំពោះការផ្លាស់ប្តូរទាំងនេះ ដោយសារការកើនឡើងនៃពន្ធគយ និងតម្រូវការច្បាប់ដើមកាន់តែតឹងរ៉ឹងកាត់បន្ថយភាពប្រកួតប្រជែងរបស់កម្ពុជា។
រដ្ឋាភិបាលដឹងពីហានិភ័យ ហើយកំពុងរៀបចំវិធានការយ៉ាងសកម្ម ដើម្បីកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់ទាំងនេះ។
លោក កត្ដា អ៊ន អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការងារ និងបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈ បានគូសបញ្ជាក់ពីវិធានការសកម្មដែលកំពុងត្រូវបានធ្វើ។
លោកបានឱ្យដឹងថា៖ «កម្ពុជាកំពុងចាកចេញពីប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួច នឹងក្លាយជាប្រទេសដែលមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៣០ និងប្រទេសដែលមានចំណូលខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៥០»។
លោកបានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ថា៖ «រាជរដ្ឋាភិបាលបានគូសបន្ទាត់នយោបាយសេដ្ឋកិច្ចក្នុងការកៀរគរអ្នកវិនិយោគថ្មីៗបន្ថែមទៀតសម្រាប់ពង្រីកវិស័យឧស្សាហកម្មធន់ស្រាល និងមធ្យម (SMEs) និងកសាងឧស្សាហកម្មធន់ធ្ងន់ ឱ្យបានច្រើនដើម្បីកំណើននាំចេញទំនិញ និងបង្កើតការងារដល់ប្រជាពលរដ្ឋ»។
លោកបានបន្ដថា កម្ពុជាមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ច រង្វង់ ៥ភាគរយ នៅឆ្នាំ២០២៤ និង ៦ភាគរយ នៅឆ្នាំ២០២៥ ហើយនឹងកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់។
លោក កត្ដា អ៊ន បានបន្ថែមថា ការលើកកម្ពស់សិទ្ធិការងារ និងលក្ខខណ្ឌការងារ ជាពិសេសសម្រាប់ស្ត្រី គឺជាចំណុចស្នូលនៃការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រដ្ឋាភិបាល។
គំរូសេដ្ឋកិច្ចក៏បង្ហាញពីសក្តានុពលនៃការកើនឡើងនៃភាពក្រីក្រដែលជាលទ្ធផលនៃការចាកចេញពីប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួចរបស់កម្ពុជា ជាពិសេសប៉ះពាល់ស្ដ្រី។
ការកាត់បន្ថយលទ្ធភាពទទួលបានការអប់រំ ការថែទាំសុខភាព និងការការពារសង្គម ធ្វើឱ្យបញ្ហាប្រឈមដែលពួកគេប្រឈមកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយលោក កត្ដា អ៊ន បានកត់សម្គាល់ថា កិច្ចការពារសង្គមកំពុងត្រូវបានពង្រីកដោយយកចិត្តទុកដាក់ជាពិសេសចំពោះតម្រូវការរបស់ស្ត្រី។
លោកបានឱ្យដឹងថា៖ «រាជរដ្ឋាភិបាលខិតខំអនុវត្តការលើកកម្ពស់សិទ្ធិការងារ លក្ខខណ្ឌការងារ ជាពិសេសស្ត្រីក្នុងវិស័យការងារឱ្យកាន់តែប្រសើរ ដើម្បីសម្រេចបានសហគ្រាសមួយជាសហគមន៍សុខសាន្តមួយ»។
ខណៈពេលដែលបញ្ហាប្រឈមមានសារៈសំខាន់ ការផ្លាស់ប្តូររបស់កម្ពុជាក៏បើកទ្វារសម្រាប់វឌ្ឍនភាពក្នុងសមភាពយេនឌ័រ និងការអភិវឌ្ឍន៍រួមបញ្ចូលផងដែរ។
រដ្ឋាភិបាលកំពុងវិនិយោគលើការបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ និងបច្ចេកទេស ដើម្បីផ្តល់ជំនាញដល់ស្ត្រី ដែលឆ្លើយតបនឹងតម្រូវការទីផ្សារការងារ។
យោងតាមលោក កត្ដា អ៊ន ជិត ៤០ភាគរយនៃសិស្ស ១៥ម៉ឺននាក់ដែលបានចុះឈ្មោះក្នុងកម្មវិធីបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈគឺជាស្ត្រី។
លោកក៏បានលើកឡើងពីគំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់រដ្ឋាភិបាលដែលផ្តល់ការអប់រំវិជ្ជាជីវៈដោយឥតគិតថ្លៃ និងប្រាក់ឧបត្ថម្ភប្រចាំខែដល់សិស្សមកពីគ្រួសារក្រីក្រ និងងាយរងគ្រោះ។
លោកបានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «រយៈពេល ១ឆ្នាំមកនេះមានសិស្សចុះឈ្មោះចូលរៀនជាង ៨៣០០០ នាក់។ ក្រសួងការងារបានបង្កើតកម្មវិធីសិក្សាជំនាញចំនួន ៤៥ មុខជំនាញ និងវិទ្យាស្ថានចំនួន៣៧ នៅទូទាំងប្រទេស ដើម្បីបណ្តុះបណ្តាលជំនាញតាមតម្រូវការទីផ្សារការងារ»។
ខ្លឹមសារសង្ខេបនៃគោលនយោបាយនេះ ផ្តល់ការណែនាំកំណែទម្រង់សម្រាប់ការប្រកួតប្រជែង ការអភិវឌ្ឍន៍បៃតង ការធ្វើពិពិធកម្មការនាំចេញ អត្ថប្រយោជន៍ពាណិជ្ជកម្ម ភាពធន់នឹងអាកាសធាតុ និងការការពារសង្គមដែលផ្តោតលើស្ត្រី។ រដ្ឋាភិបាលក៏កំពុងសហការជាមួយស្ថាប័នឯកជនដើម្បីជួយដល់សហគ្រិនស្ត្រី។
លោក កត្ដា អ៊ន បានលើកឡើងថា៖ «រដ្ឋាភិបាលបានសហការជាមួយក្រុមហ៊ុន រោងចក្រសហគ្រាស ដោយបានចុះអនុស្សរណៈជាមួយសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា និងសមាគមនិយោជកចំនួន ១៧ សម្រាប់សហការបណ្តុះបណ្តាលជំនាញ និងទទួលកម្មសិក្សាការី ដើម្បីឱ្យសិស្សរៀនជំនាញ មានសមត្ថភាពក្នុងការបំពេញការងារក្រោយការបញ្ចប់ការសិក្សា ជាពិសេសវិស័យដែលស្ត្រីនឹងចូលធ្វើការងារ»។
នៅពេលដែលប្រទេសកម្ពុជាខិតជិតដល់ពេលដ៏សំខាន់នេះក្នុងដំណើរអភិវឌ្ឍន៍របស់ខ្លួន ការដោះស្រាយផលប៉ះពាល់យេនឌ័រនៃការចាកចេញពីប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួច មិនត្រឹមតែជាកត្តាចាំបាច់ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែវាក៏ជាឱកាសមួយដើម្បីកសាងសង្គមបរិយាប័ន្ន និងសមធម៌បន្ថែមទៀតផងដែរ។
តាមរយៈការផ្តល់អាទិភាពដល់ការវិនិយោគលើវិស័យអប់រំ ការបណ្តុះបណ្តាល និងសហគ្រិនភាពរបស់ស្ត្រី កម្ពុជាអាចធានាថា ការផ្លាស់ប្តូរនេះផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ដល់ផ្នែកទាំងអស់ចំពោះប្រជាជន។
លោក កត្ដា អ៊ន បានបន្ថែមថា៖ «ការអភិវឌ្ឍប្រទេស ត្រូវផ្អែកលើធនធានមនុស្ស និងលើកទឹកចិត្តស្ត្រីចូលរួមក្នុងវិស័យការងារ នេះជាទិសដៅដែលរាជរដ្ឋាភិបាលកំពុងអនុវត្ត»៕