បម្រែបម្រួលមធ្យមភាគថ្លៃ (Moving Average) គឺជាឧបករណ៍មូលដ្ឋានសម្រាប់ការវិភាគទិន្នន័យបែបបច្ចេកទេសមានមុខងារស្វែងរកមធ្យមភាគទិន្នន័យថ្លៃក្នុងរយៈពេលដែលបានកំណត់ដូចជា ២០ នាទី, ១០ ថ្ងៃ, ៣០ សប្តាហ៍ ឬរយៈពេលជាក់លាក់ណាមួយ ដែលវិនិយោគិនបានកំណត់ ដើម្បីធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពថ្លៃជាមធ្យមថ្មីៗជាបន្តបន្ទាប់។
បច្ចេកទេសនេះ ជួយសម្រួលដល់ការវិភាគនៃបម្រែបម្រួលថ្លៃ និងផ្តល់ការយល់ឃើញកាន់តែច្បាស់នៃទិសដៅនៃនិន្នាការថ្លៃ។ ដោយសារបម្រែបម្រួលមធ្យមភាគថ្លៃអាចបត់បែនទៅតាមរយៈពេលកំណត់ជាក់លាក់ណាមួយ ដូច្នេះឧបករណ៍នេះ គឺស័ក្តិសមចំពោះវិនិយោគិន ដែលមានបំណងប្រើប្រាស់សម្រាប់ការវិភាគទិន្នន័យ ដើម្បីជួញដូររយៈពេលខ្លី និងយុទ្ធសាស្រ្តវិនិយោគរយៈពេលវែង។
ឧបករណ៍គណនាបម្រែបម្រួលមធ្យមភាគថ្លៃ ជួយបញ្ជាក់ពីនិន្នាការទីផ្សារ ដោយមានមុខងារកាត់បន្ថយនូវការប្រែប្រួលថ្លៃជាអប្បបរមា ដែលអាចប៉ះពាល់ដល់ការវិភាគទិន្នន័យ ការណ៍នេះនឹងធ្វើឱ្យការកំណត់ពីទំនោរថ្លៃមានភាពរលូន។ ឧបករណ៍នេះ មានសារៈសំខាន់ចំពោះអ្នកជួញដូរ និងវិនិយោគិន ដែលអាចជួយឱ្យពួកគេធ្វើការវិភាគ និងសន្និដ្ឋានបានអំពីនិន្នាការនៃថ្លៃប្រែប្រួលឡើង-ចុះ និងបញ្ច្រាស់ពីនិន្នាការ (Reversal)។
ឧទាហរណ៍៖ ក្នុងអំឡុងពេលនៃការកើនឡើង (Uptrend) ការគណនារកបម្រែបម្រួលមធ្យមភាគថ្លៃសម្រាប់រយៈពេល ដូចជា ៥០ ថ្ងៃ, ១០០ ថ្ងៃ ឬ ២០០ ថ្ងៃ អាចកំណត់ជាកម្រិតគាំទ្រ (Supporting level) តាមរយៈការបង្កើតថ្នាក់នៃថ្លៃ(Floor) ដែលជាបន្ទាត់គាំទ្រនិន្នាការថ្លៃ និងនិន្នាការបម្រែបម្រួលថ្លៃអតិបរមា (Bounce off)។
ផ្ទុយទៅវិញ អំឡុងពេលនៃការធ្លាក់ចុះ (Downtrend) បម្រែបម្រួលមធ្យមភាគថ្លៃអាចដើរតួជាពិដាន(Ceiling) ឬកម្រិតរ៉េស៊ីស្ដង់ (Resistance) ដែលថ្លៃនឹងឈានដល់កម្រិតណាមួយ ហើយបន្ទាប់មកវានឹងធ្លាក់ចុះមកវិញ (Figure 1)។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ វាជារឿងសំខាន់ដែលត្រូវកត់សម្គាល់ថា វិធីសាស្ត្រគណនាបម្រែបម្រួលថ្លៃ អាចបង្ហាញលទ្ធផលដូចខាងលើ ប៉ុន្តែវាមិនតម្រូវឱ្យដូចទាំងស្រុងនោះទេ (មានន័យថា ថ្លៃអាចប្រែប្រួលតែមិនធ្លាក់ដល់ចំណុច Supporting Level និងមិនឡើងដល់ Resistance level ឡើយ)។ ជាទូទៅ ប្រសិនបើថ្លៃខ្ពស់ជាងថ្លៃជាមធ្យម នោះនិន្នាការបង្ហាញទំនោរថាកើនឡើង ហើយប្រសិនបើថ្លៃទាបជាងថ្លៃជាមធ្យម នោះនិន្នាការបង្ហាញទំនោរថាថ្លៃធ្លាក់ចុះ។
ការគណនាបម្រែបម្រួលមធ្យមភាគថ្លៃ ត្រូវបានគណនាក្នុងទម្រង់ផ្សេងៗគ្នា។ ឧទាហរណ៍ ការគណនាបម្រែបម្រួលមធ្យមភាគថ្លៃធម្មតា (Simple Moving Average-SMA) ត្រូវបានគណនាដោយបូកសរុបថ្លៃបិទចុងក្រោយប្រចាំថ្ងៃចំនួន ៥ថ្ងៃ យកទៅចែកនឹងចំនួនថ្ងៃ (៥ថ្ងៃ) ដើម្បីគណនាមធ្យមភាគថ្លៃថ្មីប្រចាំថ្ងៃនីមួយៗ។ មធ្យមភាគថ្លៃទាំងនេះត្រូវបានភ្ជាប់តគ្នា ដើម្បីបង្កើតជាថ្លៃជាបន្តបន្ទាប់ (Continuous line)។
ទម្រង់នៃការគណនាមួយទៀត គឺការគណនាបម្រែបម្រួលមធ្យមភាគថ្លៃ អិចស្ប៉ូណង់ស្យែល (Exponential Moving Average-EMA)។ ការគណនានេះមានភាពស្មុគស្មាញជាងការគណនាបម្រែបម្រួលមធ្យមភាគថ្លៃធម្មតា ដោយសារតែការគណនាតាមវិធីសាស្ត្រនេះ ផ្តល់ទម្ងន់ (Weight) លើថ្លៃ ដែលមាននាពេលថ្មីៗបំផុត (Most Recent Prices)។ នៅពេលផ្ទឹមការគណនាទៅតាមវិធីសាស្ត្រទាំង២ ក្នុងរយៈពេល ៥០ ថ្ងៃ នៅក្នុងក្រាហ្វ (Chart) តែមួយ, ការគណនាតាម EMA នឹងឆ្លើយតបយ៉ាងឆាប់រហ័សចំពោះការបង្ហាញទិន្នន័យនៃបម្រែបម្រួលថ្លៃ ជាជាងវិធីសាស្ត្រ SMA ដោយសារតែសង្កត់ធ្ងន់ខ្លាំងលើថ្លៃថ្មីៗ (Figure 2)។
កម្មវិធីបង្ហាញក្រាហ្វ(Charting Software) និងថ្នាលជួញដូរ (Trading Platforms) ធ្វើការគណនាដោយស្វ័យប្រវត្តិ ដូចនេះ អ្នកប្រើប្រាស់មិនចាំបាច់គណនាបម្រែបម្រួលមធ្យមភាគថ្លៃដោយដៃនោះឡើយ(manual math)។ ចំណែកឯ ថ្នាលជួញដូរ CSX Trade ដែលបង្កើតឡើងដោយផ្សារមូលបត្រកម្ពុជា ក៏បានដាក់បញ្ចូលការគណនាបម្រែបម្រួលមធ្យមភាគថ្លៃដោយស្វ័យប្រវត្តិ ព្រមទាំងផ្ដល់នូវមាត្រដ្ឋានរយៈពេលខុសគ្នាចំនួន៣ គឺ៖ ៥ ថ្ងៃ(MA5), ១០ ថ្ងៃ(MA10) និង២០ ថ្ងៃ(MA20) (Figure3)។
ការកំណត់រយៈពេលផ្សេងៗគ្នា ដើម្បីគណនារកបម្រែបម្រួលមធ្យមភាគថ្លៃត្រូវបានប្រើប្រាស់ក្នុងការជួញដូរ ដែលស្របតាមយុទ្ធសាស្រ្តជួញដូរ និងមាត្រដ្ឋានពេលវេលាផ្សេងៗគ្នា។ រយៈពេលជាទូទៅ រួមមាន៖ ១០ ថ្ងៃ, ២០ ថ្ងៃ, ៥០ ថ្ងៃ, ១០០ ថ្ងៃ និង២០០ ថ្ងៃ ឬអាស្រ័យលើរយៈពេល ដែលវិនិយោគិនមានបំណងចង់វិភាគដូចជា ការគិតជានាទី, ម៉ោង, ថ្ងៃ និងសប្តាហ៍ ផងដែរ។ ដែនកំណត់ពេលវេលា ឬត្រូវបានគេហៅថា ជារយៈពេលមើលត្រឡប់ថយក្រោយ(Look Back Period) គឺមានឥទ្ធិពលខ្លាំងដល់ប្រសិទ្ធភាពនៃការតាមដានបម្រែបម្រួលថ្លៃ។
ចំពោះវិនិយោគិន ដែលជួញដូររយៈពេលខ្លីទំនោរជ្រើសយករយៈពេល ២០ ថ្ងៃ សម្រាប់គណនាបម្រែបម្រួលមធ្យម-ភាគថ្លៃ ដែលការគណនានេះ បង្ហាញថ្លៃឆ្លើយតបរហ័ស (Quick Responsiveness) ខណៈពេលដែលវិនិយោគិន ជួញដូររយៈពេលវែងទំនោរជ្រើសយករយៈពេល១០០ ថ្ងៃ សម្រាប់គណនាបម្រែបម្រួលមធ្យមភាគថ្លៃ ដើម្បីឱ្យការបង្ហាញសូចនាករទំនោរថ្លៃមានភាពរលូន (Smoother Trend Indications)។ វិនិយោគិនអាចបង្កើនកម្រិតត្រឹមត្រូវនៃការទស្សន៍ទាយឱ្យមានភាពលម្អៀងតិចតួច ប្រសិនបើវិនិយោគិនអាចផ្គូរផ្គងរយៈពេលនៃការគណនាបម្រែបម្រួលមធ្យមភាគថ្លៃជាមួយទិន្នន័យប្រវត្តិសាស្ត្រ (Historical Data)។
យុទ្ធសាស្រ្តចម្បងមួយក្នុងចំណោមយុទ្ធសាស្រ្តសំខាន់ៗ ដែលទាក់ទងនឹងឧបករណ៍គណនាបម្រែបម្រួល មធ្យមភាគថ្លៃគឺ Crossover។ Price Crossover គឺនៅពេលដែលថ្លៃផ្លាស់ទីឡើងលើ ឬចុះក្រោម បម្រែបម្រួលមធ្យមភាគថ្លៃ ដែលនេះជាសញ្ញាណបង្ហាញពីសក្តានុពលនៃការផ្លាស់ប្តូរនិន្នាការ។ ចំណែកឯយុទ្ធសាស្ត្រមួយទៀត គឺប្រើប្រាស់ការគណនាបម្រែបម្រួលមធ្យមភាគថ្លៃទាំងរយៈពេលវែង និងរយៈពេលខ្លី។ នៅពេលដែលបន្ទាត់បម្រែបម្រួលមធ្យមភាគថ្លៃរយៈពេលខ្លី ឆ្លងកាត់លើបន្ទាត់បម្រែបម្រួលមធ្យមភាគថ្លៃរយៈពេលវែង វាបង្ហាញពី ឱកាសដែលគួរទិញ ដែលត្រូវបានគេហៅថា Golden Cross (Figure 4) ខណៈពេលដែលបន្ទាត់បម្រែបម្រួលមធ្យមភាគថ្លៃរយៈពេលខ្លីឆ្លងកាត់ក្រោមបន្ទាត់បម្រែបម្រួលមធ្យមភាគរយៈពេលវែង វាបង្ហាញពីឱកាសដែលគួរលក់ និងត្រូវបានគេហៅថា Dead/Death Cross (figure 5)។
ទោះបីជាការគណនាបម្រែបម្រួលមធ្យមភាគថ្លៃមានអត្ថប្រយោជន៍ក៏ដោយ តែការគណនានេះ មិនទាន់មានលក្ខណៈគ្រប់ជ្រុងជ្រោយនៅឡើយទេ។ ការគណនាបម្រែបម្រួលមធ្យមភាគថ្លៃ គឺជាសូចនាករដែលទន់ខ្សោយ ដោយការគណនាពឹងផ្អែកតែលើទិន្នន័យចាស់ៗ ដែលជាសញ្ញាណអាចបង្ហាញពីភាពយឺតយ៉ាវ និងកាត់បន្ថយយុទ្ធសាស្ត្រនៃការទទួលបានផលចំណេញ។ ការគណនាបម្រែបម្រួលមធ្យមភាគថ្លៃមានប្រសិទ្ធភាពសម្រាប់ទីផ្សារដែលមាននិន្នាការច្បាស់លាស់តែប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែមិនមានប្រសិទ្ធភាពប្រសិនបើទីផ្សារស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាពប្រែប្រួល (Choppy Condition) ជាពិសេសទីផ្សារដែលប្រែប្រួលខ្លាំង (Market Volatility)។ ដើម្បីបង្កើនប្រសិទ្ធភាពក្នុងការជួញដូរ ការគណនាបម្រែបម្រួលមធ្យមភាគថ្លៃគួរតែជាឧបករណ៍មួយក្នុងចំណោមយុទ្ធសាស្ត្រ ដែលត្រូវបានប្រើប្រាស់គួបផ្សំជាមួយនឹងសូចនាករដទៃទៀត ដើម្បីបញ្ជាក់ពីនិន្នាការថ្លៃ និងសមស្របសម្រាប់លក្ខខណ្ឌទីផ្សារទាំងមូល។
***អត្ថបទនេះ ត្រូវបានចងក្រងឡើងក្នុងគោលបំណងផ្តល់ជាព័ត៌មាន និងអប់រំតែប៉ុណ្ណោះ ដោយមិនឆ្លុះបញ្ចាំងពីអនុសាសន៍ ឬដំបូន្មានក្នុងការវិនិយោគនោះទេ។ ន.ម.ក. និងក្រុមហ៊ុន SR Digital Mediaខូអិលធីឌី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះការបាត់បង់ ឬការខូចខាតណាមួយនោះឡើយ។
ឯកសារយោង៖
Cory, M., 2004. Investopedia, https://www.investopedia.com/articles/active-trading/052014/how-use-moving-average-buy-stocks.asp, retrieved: 05.05.24
True, T., 2024, Financial strategists, https://www.financestrategists.com/wealth-management/fun-damental-vs-technical-analysis/moving-averages/, retrieved: 08.05.24.
Wallstreetmojo, 2024, https://www.wallstreetmojo.com/moving-average-formula/, retrieved: 07.05.24.
Binance Academy, 2018, https://academy.binance.com/en/articles/moving-averages-explained, retrieved: 07.05.24.
រៀបចំដោយ៖ និយ័តករមូលបត្រកម្ពុជា; នាយកដ្ឋានស្រាវជ្រាវ បណ្តុះបណ្តាល អភិវឌ្ឍន៍ទីផ្សារមូលបត្រ និងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ
អ៊ីមែល៖ rd@serc.gov.kh
ទូរសព្ទ៖ ០២៣ ៨៨៥ ៦១១